Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kole

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lipca 2023 roku

Sąd Rejonowy w Kole III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Agnieszka Skiera-Bilska

Protokolant: sekr. sąd. Patrycja Tomasik

po rozpoznaniu w dniu 5 lipca 2023 roku w Kole

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniej Z. K. reprezentowanej przez matkę P. W.

przeciwko S. K.

o alimenty

I.  Zasądza od pozwanego S. K. na rzecz małoletniej córki Z. K. alimenty w kwocie po 1000,00 zł (jeden tysiąc złotych) miesięcznie, płatne do rąk matki małoletniej P. W., do 10-go dnia każdego miesiąca wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 19 grudnia 2022 roku.

II.  Oddala powództwo w pozostałym zakresie.

III.  Przyznaje od Skarbu Państwa na rzecz adw. D. S. kwotę 5400,00 zł (w tym podatek VAT) tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu, w tym za postępowanie zażaleniowe.

IV.  Odstępuje od obciążenia pozwanego nieuiszczonymi kosztami sądowymi.

V.  Wyrokowi w punkcie I. nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sędzia Agnieszka Skiera-Bilska

UZASADNIENIE

wyroku ograniczone do punktów I, II i III.

Pozwem z dnia 19 grudnia 2022 r. małoletnia powódka Z. K. reprezentowana przez matkę P. W. wniosła o zasądzenie od pozwanego S. K. na swoją rzecz alimentów w kwocie 2.000 zł miesięcznie, począwszy od dnia 1 stycznia 2020 r.

W toku postępowania pozwany wniósł o zasadzenie na rzecz małoletniej powódki alimentów w kwocie 500 zł miesięcznie, o nieobciążanie kosztami sądowymi i kosztami pełnomocnika z urzędu.

Sąd ustalił, co następuje:

Małoletnia Z. K. ur. (...) jest dzieckiem P. W. i pozwanego S. K..

Okoliczności niesporne, wynikające z odpisu aktu urodzenia (k. 7)

Małoletnia Z. skończyła 4 latka w dniu 3 marcu 2023 r., jest dzieckiem zdrowym, chodzi do przedszkola od 1 marca 2023 r., gdzie przebywa do godziny 14:00 bądź 16:00. Matka małoletniej ponosi opłaty za wyżywienie w przedszkolu w wysokości ok. 300 zł miesięcznie. Na zakup odzieży i obuwia dla małoletniej potrzeba ok.200/250 zł miesięcznie. Dodatkowo na wyżywienie małoletniej w domu matka wydatkuje ok. 400 zł miesięcznie. W razie przeziębień matka małoletniej ponosi dodatkowe koszty. Ostatnio małoletnia miała zapalenie oskrzeli w związku z czym matka małoletniej wydała 350 zł za leki. Na co dzień małoletnia otrzymuje witaminy C i D co stanowi wydatek ok. 20 zł miesięcznie. Na wyprawkę do przedszkola matka małoletniej wydała około 200 zł, oraz na podręcznik do religii 30 zł. Na buty do przedszkola matka wydala 200 zł - specjalne buty, profilowane. Na zabawki, książeczki edukacyjne potrzeba ok. 300 zł na kwartał. Na środki pielęgnacji, higieny dla małoletniej matka wydatkuje około 100 zł miesięcznie. Do tej pory matka małoletniej nie opłacała żadnych składek, za komitet rodzicielski też nie płaciła. W lipcu i sierpniu małoletnia będzie w domu.

Matka małoletniej ukończyła Specjalny Ośrodek Szkolno- (...) w K..

Małoletnia mieszka z matką, z dziadkami i bratem mamy. Jest to dom dziadków małoletniej. Dziadek małoletniej pracuje, babcia nie pracuje. Brat matki małoletniej pracuje. Matka małoletniej nie pracuję, ma przyznaną rentę socjalną od 16 roku życia, aktualnie w kwocie 1400 zł miesięcznie i dodatkowo 500 zł w związku z chorobą. Matka małoletniej leczy się od 2022 r. onkologicznie na raka jajnika, jeździ do B. do szpitala, czasami nawet trzy razy w miesiącu, co stanowi koszt dojazdu około 500 zł. Matka małoletniej przyjmuje ponownie chemię, bo ma złe wyniki, leki stanowią wydatek około 200 zł miesięcznie. Dodatkowo matka małoletniej, oprócz wyżywienia, musi przyjmować specjalne preparaty odżywcze N., co stanowi dodatkowo koszt około 330 zł miesięcznie. Za telefon matka małoletniej płaci 100 zł miesięcznie.

Rodzice matki małoletniej utrzymują dom i pomagają córce w utrzymaniu. Ogrzewanie domu jest na pelet, co stanowi wydatek ok. 2.000 zł na ogrzewanie w sezonie grzewczym. Rachunki za prąd stanowią około 400/500 zł za 2 miesiące, za wodę około 200 zł za 2 miesiące, za butlę gazu ok. 100 zł miesiąc. Pozostałe rachunki za śmieci, Internet i tv satelitarną płacą również rodzice matki małoletniej. Środki czystości, pielęgnacji, chemia jest kupowana wspólnie dla całej rodziny co stanowi wydatek około 300 zł miesięcznie.

Matka małoletniej razem z córką i rodzicami wyjeżdżają nad morze, byli też w zoo w Ł. i P.. Koszty tych wyjazdów ponoszą wspólnie.

W związku z udzielonym zabezpieczeniem, matka małoletniej skierowała wniosek o egzekucję, albowiem pozwany nie płacił alimentów. Alimenty tytułem zabezpieczenia matka małoletniej otrzymuje w kwocie 500 zł z funduszu alimentacyjnego. W zeszłym miesiącu pozwany zapłacił 500 zł.

Dowód: dokumentacja medyczna (k.8-13); zeznania matki małoletniej (k.60v-61, 61v)

Pozwany S. K. ma 34 lata, posiada wykształcenie zawodowe jako piekarz. Pozwany nigdy nie pracował w tym zawodzie.

W lipcu 2023 r. pozwany ma zawrzeć umowę najmu mieszkania o powierzchni 30 m2. Czynsz najmu ma wynosić 900 zł miesięcznie, oraz rachunki za prąd i wodę ok. 300/400 zł miesięcznie. Dodatkowo pozwany będzie musiał wpłacić kaucję w wysokości 2.500. zł. Pozwany pracuję na umowę zlecenie i świadczy usługi sprzątające na terenie Zakładów (...) w K. od kwietnia 2023 r. Pozwany ma zawartą umowę zlecenia z firmą (...) Sp. z o.o. do 30 listopada 2023 r. Pozwany zarabia najniższą krajową, w zależności od ilości godzin, nie raz ma 2.200-2.500 zł miesięcznie. Wcześniej pozwany szukał pracy w Urzędzie Pracy, gdzie był zarejestrowany od lutego do kwietnia 2023 r. Przedtem pracował za granicą przez 2-3 lata. Od stycznia br. pozwany nie wyjeżdża za granicę. Za granicą pozwany pracował fizycznie przy załadunku, skanowaniu. Wówczas pozwany przebywał za granicą 2-3 miesiące i zjeżdżałem na 2 tygodnie do Polski. Średnio pozwany zarabiał 300-350 euro tygodniowo, z czego płacił za mieszkanie - 100-150 euro miesięcznie. Pozwany dostawał najpierw zaliczkę w kwocie 150 euro, a potem po 2 tygodniach resztę wypłaty .

Pozwany nie mam innych dzieci na utrzymaniu. Za nim sprawa trafiła do sądu, nie przekazywał środków na małoletnią córką, tłumacząc, że nie miał pieniędzy. Pozwany chciałby znaleźć lepiej płatną pracę. Pozwany pracował w budowlance parę lat temu jeszcze przed wyjazdami za granicę. Pracował w Niemczech, w Holandii. Pozwany nie chce już wyjeżdżać za granicę, chce mieć kontakty z córką i postanowił pozostać w kraju. Z urzędu pracy pozwany otrzymał skierowanie do pracy do piekarni oraz do prac budowalnych, ale gdy się zgłosił okazało się, że oferty są już nieaktualne. Pozwany aktualną pracę znalazł we własnym zakresie.

Ojciec pozwanego pracuje w Zakładach (...) w K., a mama jest bezrobotna.

Pozwany posiada zadłużenie za niespłaconą pożyczkę z 2020 roku. Postępowanie egzekucyjne prowadzi komornik, a do spłaty pozostało 70 tys. zł. Pozwany chce ogłosić upadłość konsumencką.

Dowód: decyzja Starosty K., zawiadomienie Starosty K. (k.39,40); skierowanie do pracodawcy (k.41); zaświadczenie Wójta Gminy K. (k.42); wezwanie dot. wywiadu alimentacyjnego (k.53-53v); zaświadczenie z Powiatowego Urzędu Pracy (k.54); umowa zlecenia z załącznikami (k.55-59); zeznania pozwanego (k.61-61v)

Przed Sądem Rejonowym w Kole w sprawie pod sygn. akt III Nsm 442/22 toczy się postępowanie z wniosku pozwanego o ustalenie kontaktów z małoletnią córką. W toku powyższego postępowania, postanowieniem z dnia 26 stycznia 2023 r. Sąd na czas trwania postępowania zakazał pozwanemu S. K. kontaktów z małoletnią córką Z. K.. Postępowanie pod sygn. akt III Nsm 442/22 jest w toku, termin rozprawy wyznaczony jest na październik 2023 r. Okoliczności niesporne,

Powyższy stan faktyczny Sądu ustalił na podstawie wskazanych powyżej dowodów oraz zeznań matki małoletniej i pozwanego, które nie budziły wątpliwości co do wiarygodności.

Sąd zważył, co następuje:

W realiach niniejszej sprawy małoletnia powódka Z. K. zastępowana przez matkę P. W. wystąpiła z żądaniem zasądzenia alimentów od pozwanego S. K. w kwocie po 2.000 zł miesięcznie, poczynając od 1 stycznia 2020 r.

Stosownie do art. 133 § 1 k.r.o., rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

W myśl zaś art. 135 § 1 i 2 k.r.o., zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Zgodnie z § 2 wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie (…) może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego. Nadto zgodnie z § 3, na zakres świadczeń alimentacyjnych nie wpływają: świadczenia z pomocy społecznej lub funduszu alimentacyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2020 r. poz. 808 i 875), podlegające zwrotowi przez zobowiązanego do alimentacji (pkt 1); świadczenia, wydatki i inne środki finansowe związane z umieszczeniem dziecka w pieczy zastępczej, o których mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (pkt 2); świadczenie wychowawcze, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2019 r. poz. 2407) (pkt 3); świadczenia rodzinne, o których mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 111) (pkt4); rodzicielskie świadczenie uzupełniające, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym (Dz. U. poz. 303) (pkt5).

Z treści ww. przepisu wynika jednoznacznie, że przy ustaleniu wysokości świadczenia alimentacyjnego na rzecz małoletniego dziecka należy wziąć pod uwagę z jednej strony usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, z drugiej strony możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Współzależność między tymi czynnikami wyraża się w tym, że usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny być zaspakajane w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości majątkowe i zarobkowe zobowiązanego. Należy przez to rozumieć dochody rzeczywiście uzyskiwane, jak również zarobki i dochody, które każdy z małżonków może i powinien uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych. Możliwości finansowych nie należy utożsamiać z faktycznie osiąganymi dochodami. Obejmują one także wysokość dochodów, które zobowiązany do alimentacji jest w stanie uzyskać przy uwzględnieniu wyuczonego zawodu, ilości i rodzaju posiadanego majątku.

Zdaniem Sądu, zebrany w przedmiotowej sprawie materiał dowodowy, pozwolił na uwzględnienie przedmiotowego powództwa w części.

Małoletnia powódka ma ukończone 4 lata, jest dzieckiem zdrowym i od marca 2023 r. uczęszcza przedszkola. Do usprawiedliwionych potrzeb małoletniej zaliczają się przede wszystkim te związane z codziennym utrzymaniem, tj. wyżywieniem w przedszkolu (300 zł miesięcznie), wyżywieniem poza przedszkolem (400 zł miesięcznie), zakupem odzieży, obuwia (średnio 200 zł miesięcznie), środków higienicznych i kosmetycznych ( 100 zł miesięcznie), zakupem zabawek edukacyjnych (100 zł miesięcznie), przyjmowaniem witamin (20 zł miesięcznie), okresowymi przeziębieniami (średnio 50 zł miesięcznie przyjmując, że choruje w sezonie przeziębień tj. przez okres 6 miesięcy), atrakcjami ( sale zabaw, wyjazdy do zoo, wakacje ( średnio około 100 zł miesięcznie). Określenie wysokości świadczeń alimentacyjnych, uwarunkowanych kosztami utrzymania (wyżywienie, odzież, leczenie) i wychowania, w odniesieniu do dzieci (pielęgnacja, opieka, dbałość o fizyczny i intelektualny rozwój) jest domeną ustaleń na podstawie dowodów ale uwzględniającą także zasady doświadczenia życiowego ( vide: Orz. SN z 29.11.1949 r. Wa.C 167/49 , NP.1951, nr 2, s.52 ). Stosownie do tych zasad, zdaniem Sądu, koszty utrzymania małoletniej powódki w skali miesiąca oscylują na poziomie około 1.200 - 1.300 zł miesięcznie. Podkreślić należy, że powódka reprezentowana przez fachowego pełnomocnika nie zaoferowała żadnych dowodów na okoliczność potwierdzenia, że koszty utrzymania małoletniej córki stanowią co najmniej kwotę żądanych alimentów. W ocenie Sądu koszty wskazane w pozwie i żądanie alimentów w kwocie ponad 1.000 zł należy uznać za wygórowane, albowiem nie sposób uznać, mając na uwadze zasady doświadczenia życiowego, koszty utrzymania dziecka w wieku powódki, nawet przez pryzmat innych spraw toczących się przed tutejszym sądem, aby koszty utrzymania zdrowego dziecka w wieku 4 lat, przekraczały sumę ustaloną powyżej, tj. 1200-1300 zł miesięcznie. Odnośnie kosztów utrzymania mieszkania powódka nie przedłożyła żadnych rachunków, a z zeznań matki małoletniej wynika, że w gospodarstwie domowym jest 5 osób, i wspólnie ponoszone są koszty utrzymania domu. W ocenie Sądu brak jest podstaw do wliczania do obowiązku alimentacyjnego kosztów mieszkania i jego utrzymania. W kwocie alimentów należy uwzględnić niejako ryczałtowo koszty zużycia wody, prądu, gazu, mediów, z których dziecko także korzysta, jednak koszt utrzymania i ogrzania mieszkania obciąża rodzica, któremu powierzono wykonywanie władzy rodzicielskiej i zobowiązany jest zapewnić dla siebie takie mieszkanie, które umożliwia pobyt z nim dzieci (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 23 marca 2016 r. sygn. akt I ACa 1755/15, Lex nr 2031152). Zatem przyjmując udział małoletniej w kwocie rachunków za media, o których zeznała matka małoletnich, udział ten nie powinien przekroczyć kwoty 100 zł miesięcznie. W nawiązaniu do powyższych rozważań, zaznaczyć należy, że wysokość świadczeń alimentacyjnych uzależniona jest również od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że możliwości zarobkowe pozwanego oscylują w granicach kwoty 2.700 zł - 3.000 zł netto miesięcznie, albowiem pozwany nigdy nie pracował w wyuczonym zawodzie piekarza, pracował wprawdzie za granicą, ale przy rozładunku towaru i to przez 2-3 lata, a od stycznia 2023 r. nie wyjeżdża za granicę. W ocenie Sądu nie sposób zarzucać pozwanemu, że nie wyjechał do pracy za granicę i podjął decyzję o pracy w Polsce, skoro w toczącej się sprawie o uregulowanie kontaktów z małoletnią córką pozwanemu stawiane są zarzuty, że sporadycznie kontaktuje się z dzieckiem, że się nie interesował dotychczas córką. Nawet pomimo zakazu kontaktów z córką, orzeczonych na czas trwania postępowania, nie sposób negować decyzji pozwanego, że postanowił pozostać w kraju i tu pracować, aby mieć kontakty z córką.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania, Sąd na podstawie przytoczonych powyżej przepisów prawa w punkcie I. zasądził od pozwanego na rzecz małoletniej córki alimenty w kwocie 1000 zł miesięcznie, poczynając od dnia wniesienia pozwu, tj. 19 grudnia 2022 r. W ocenie Sądu kwota ta jest adekwatna do potrzeb małoletniej córki oraz faktu, że matka małoletniej na co dzień sprawuję nad nią opiekę, stanowi w istocie prawie 80% kosztów utrzymania małoletniej. Nadto kwota ta jest adekwatna do możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanego.

W punkcie II. Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie, albowiem nie zostało wykazane, aby usprawiedliwione potrzeby małoletniej wykraczały poza kwotę 1300 zł miesięcznie. Wskazać należy, że Sąd zasądza alimenty na rzecz małoletniej córki i rozlicza jedynie potrzeby związane z utrzymaniem małoletniego dziecka, a nie także jego matki. Okoliczność, że matka nie może podjąć zatrudnienia z uwagi na stan zdrowia, nie powoduje automatycznie, aby pozwany miałby być obciążony dodatkowymi kosztami, które obciążają matkę z uwagi na własne potrzeby. W tym zakresie matka małoletniej musi starać się o własne świadczenia oraz jak wskazano powyżej, może liczyć na wsparcie rodziny. Pozwany jest zobowiązany jedynie do ponoszenia kosztów utrzymania swojej córki, a mając na uwadze doświadczenie życiowe, obowiązujące ceny towarów i usług, ustalone powyżej potrzeby dziecka, nie sposób uznać, aby suma alimentów w kwocie 1.000 zł na zdrowe 4 letnie dziecko była zaniżona. Co więcej podkreślić należy, że obciążając pozwanego kwotą 1000 zł, Sąd przyjął jego większy obowiązek alimentacyjny, mając właśnie na uwadze, że matka małoletniej nie może zaspokoić tych potrzeb w większym finansowym zakresie, a ponadto ponosi osobiste starania o wychowanie dziecka.

Jednocześnie powództwo podlegało oddaleniu co do alimentów za okres wcześniejszy niż data wniesienia pozwu, albowiem takie powództwo podlega innym zasadom i regułom w świetle art. 137 § 2 k.r.o. Zgodnie z art. 137 § 2 k.r.o. niezaspokojone potrzeby uprawnionego z czasu przed wniesieniem powództwa o alimenty sąd uwzględnia zasądzając odpowiednią sumę pieniężną. W uzasadnionych wypadkach sąd może rozłożyć zasądzone świadczenie na raty. W sprawie nie zostały wykazane ani nie były podnoszone żadne okoliczności świadczące o potrzebach dziecka, które dotychczas nie zostały zaspokojone za okres przed wniesieniem powództwa.

W punkcie III. wyroku oparciu o § 8 pkt 5 w zw. z § 4 ust. 1 i 3 i § 10 ust. 4 i § 16 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 18), uwzględniając wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 kwietnia 2020 r.w sprawie SK 66/19 (Dz. U. z 2020 r., poz. 769), a przez to § 2 pkt 5 i § 10 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800 z późn. zm.) Sąd przyznał od Skarbu Państwa adwokatowi D. S. kwotę 5.400 zł (w tym podatek VAT) tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu, w tym za postępowanie zażaleniowe (tj. 3600 zł + 1800 zł). O kosztach tych Sąd orzekł mając na uwadze, że w punkcie IV. wyroku odstąpił od obciążania pozwanego nieuiszczonymi kosztami sądowymi.

Sędzia Agnieszka Skiera-Bilska