III RC 87/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Kole z 2024-12-05
Sygnatura akt III RC 87/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 5 grudnia 2024 roku
Sąd Rejonowy w Kole Wydział III Rodzinny i Nieletnich
w składzie następującym:
Przewodniczący: Sędzia Agnieszka Pietruszka
Protokolant: st. sekr. sąd. Alicja Kleczkowska
po rozpoznaniu w dniu 5 grudnia 2024 roku w K. (...)
na rozprawie sprawy z powództwa małoletniego O. M. zastępowanego przez matkę D. M.
przeciwko D. S. (1)
o alimenty
-
I. Zasądza alimenty od pozwanego D. S. (1) na rzecz małoletniego syna O. M. w kwocie po 700,00 zł (siedemset złotych) miesięcznie, płatne do rąk matki małoletniego D. M. do dnia 10 – go każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w terminie płatności, poczynając od dnia 2 kwietnia 2024 roku.
II. Oddala powództwo w pozostałym zakresie.
III. Zasądza od pozwanego na rzecz małoletniego powoda kwotę 2115,00 zł tytułem częściowego zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego.
IV. Odstępuje od obciążenia pozwanego nieuiszczonymi kosztami sądowymi.
V. Wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.
S ę d z i a :
Agnieszka Pietruszka
Sygnatura akt III RC 87/24
UZASADNIENIE
Działająca w imieniu małoletniego syna O. M. - jego matka D. M.– wniosła o zasądzenie od pozwanego D. S. (1) alimentów na jego rzecz w kwocie po 1.500 zł miesięcznie. W uzasadnieniu podniosła, iż małoletni O. ma 6 miesięcy. Wraz z matką mieszka w wynajmowanym mieszkaniu. Pod pieczą D. M. pozostaje jeszcze dwoje małoletnich dzieci: L. M. (l.11) oraz I. M. (l.5). Uśrednione koszty związane z utrzymaniem powoda wynoszą łącznie 1.400 zł, a do kosztów tych należy doliczyć koszty najmu (1.300 zł odstępnego oraz około 1.000 zł czynszu) i mediów. Poza wydatkami ponoszonymi w każdym miesiącu, konieczne jest ponoszenie innych zakupów jak. np. kombinezon jesienny, kombinezon zimowy, inna odzież, kocyki, przybory do jedzenia itp. Koszty utrzymania małoletniego ulegają zwiększeniu z uwagi na jego stan zdrowia. W lutym br. małoletni przebywał w szpitalu w związku z zapaleniem płuc. Z powodu złych wyników musiał zostać objęty opieką lekarza hematologa. Ze względu na odległe terminy wizyt w ramach NFZ matka małoletniego zdecydowała się na wizytę prywatną, która kosztowała 220 zł. Koszty leków, które dziecko musi zażywać wynosi 350 zł miesięcznie. W związku z powyższym koszty utrzymania powoda wynoszą miesięcznie około 2.500 zł. Matka małoletniego otrzymuje zasiłek macierzyński w kwocie 3.800 zł. Pozwany ma znacznie lepszą sytuację majątkową, a jego możliwości zarobkowe należy ustalić na poziomie 5.000-6.000 zł. Pozwany poza powodem ma na utrzymaniu również 10-letnią córkę. Dotychczas na utrzymanie powoda przekazywał 700 zł. Alimenty w kwocie 1.500 zł nie przekraczają jego możliwości zarobkowych.
Pozwany – D. S. (2) uznał żądanie do kwoty po 700 zł miesięcznie.
Sąd ustalił co następuje :
Małoletni O. M. urodził się (...) Jest dzieckiem D. M. i D. S. (1). Rodzice małoletniego nie byli małżeństwem. D. M. przez okres około pół roku karmiła syna piersią. Obecnie na mleko dla syna wydatkuje miesięcznie około 400-500 zł, albowiem puszka kosztuje 50 zł. Na pampersy przeznacza około 175 zł miesięcznie. Koszty utrzymania powoda wynoszą około 1.500-1600 zł miesięcznie.
Małoletni urodził się jako wcześniak. W lutym trafił do szpitala z powodu zapalenia płuc. Przeprowadzone w szpitalu badania były niepokojące i dlatego zalecono matce ich powtórzenie. Badania wykazały nadpłytkowsość i problemy z krzepliwością krwi. Po wykonaniu tych badań małoletni został skierowany do hematologa. D. M. ustaliła prywatną wizytę u lekarza w Ł. i zapłaciła za nią 220 zł, natomiast badania kosztowały 100 zł. Lekarz zalecił powtórzenie badań gdy chłopiec skończy rok. U powoda rozpoznano neutropenię, która skutkuje obniżoną odpornością organizmu.
(dowód: odpis skrócony aktu urodzenia k.9; faktury k.19-25 i k.95-96; sprawozdanie z badań laboratoryjnych k.26-28; karta informacyjna leczenia szpitalnego k.29-31; zalecenia lekarskie k.97; zeznania matki powoda k.102v)
D. M. po urodzeniu dziecka, przez rok, przebywała na zasiłku macierzyńskim, który wynosił od 3.698 do 3.821 zł miesięcznie. Od 29 października br. podjęła pracę w firmie produkującej artykuły spożywcze. Umowę ma zawartą na rok czasu i zarabia 21 zł netto za godzinę. Pracę wykonuje w S., w związku z czym do pracy dojeżdża razem z koleżanką. Dokłada jej do paliwa 75 zł tygodniowo. Gdy matka małoletniego jest w pracy, dzieckiem zajmuje się jej mama, która jest emerytką. W okresie zimowym nie będzie świadczyła pracy, z uwagi na jej sezonowy charakter.
(dowód: zaświadczenie o wypłaconych zasiłkach k.91-92; zaświadczenie o zgłoszeniu do obowiązkowego ubezpieczenia k.93; zeznania matki powoda k.102v)
D. M. wynajmuje mieszkanie, za które płaci odstępne w kwocie 1.300 zł. Czynsz za to mieszkanie wynosi 1000 zł. Za energie średnio płaci 200 zł za 2 miesiące. D. M. mieszka z powodem oraz dwójką starszych dzieci. Córka L. ma 11 lat, syn I. ma natomiast 6 lat. Dzieci otrzymują alimenty w kwocie po 800 zł każde. Na dzieci otrzymuje świadczenie wychowawcze 800+.
(dowód: umowa najmu lokalu mieszkalnego k.10-11; szczegóły transakcji k.12-14 i k.17; rozliczenie czynszu k.15-16; zeznania matki powoda k.102V)
D. S. (1) z zawodu jest teleinformatykiem. Od dnia 3 września br. pozwany jest zatrudniony w firmie (...) spółka z o.o., która produkuje rozdzielnie prądowe. Jest zatrudniony na podstawie umowy zlecenia, która została zwarta na okres do 31.12.2024 r. Stawka godzinowa wynosi 25 zł netto. Pozwany nie pracuje codziennie. Miesięcznie zarabia około 1.900 zł. Przed podjęciem tej pracy był zatrudniony, z tym że również w oparciu o umowę zlecenia w firmie (...). Zarabiał wówczas około 3.500 zł miesięcznie. W okresie związku z D. M., pozwany służył w wojsku, a po wypowiedzeniu kontraktu zatrudnił się na umowę zlecenie w firmie budowlanej w K. jako kierowca magazynier. W okresie tego zatrudnienia miał wypadek firmowym samochodem. Po wypadku jeszcze przez krótki czas kontynuował zatrudnienie, ale ostatecznie zrezygnował z tej pracy.
(dowód: zaświadczenie o dochodach k.98; umowy zlecenia k.99-101; zeznania pozwanego k.103)
D. S. (1) jest po rozwodzie. Z małżeństwa ma 10-letnią córkę M.. Obecnie małoletnia mieszka z ojcem, albowiem jej matka nie żyje. Małoletnia nie jest uprawniona do renty rodzinnej po matce. Dziewczynka korzysta z pomocy psychologicznej. Pozwany razem z córką mieszka u swoich rodziców. Jeśli jego sytuacja finansowa mu na to pozwala dokłada się rodzicom do opłat za mieszkanie. D. S. (1) nie ma własnego majątku. Pozwany spłaca kredyt, który był wzięty na zakup samochodu. Rata wynosi 460 zł miesięcznie. Pozwany sprzedał auto za kwotę 9.200 zł.
(dowód; zestawienie operacji na rachunku bankowym k.57; zeznania pozwanego k.103 )
Sąd zważył co następuje:
Małoletni powód wniósł o zasądzenie alimentów na swoją rzecz. Podstawą zgłoszonego w pozwie żądania jest art. 133 kro, zgodnie z którym rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Jednocześnie zgodnie z art. 135 § 1 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.
Zdaniem Sądu, przedmiotowe powództwo zasługiwał na uwzględnienie jedynie częściowo. Jak zaznaczono powyżej jedną z przesłanek decydującą o wysokości świadczeń alimentacyjnych są usprawiedliwione potrzeby uprawnionego. Mając na uwadze wiek powoda, który ma obecnie niespełna rok i 2 miesiące do jego usprawiedliwionych potrzeb zaliczają się przede wszystkim wydatki związane z codziennym utrzymaniem tj. wyżywieniem, zakupem odzieży, obuwia, środków higienicznych. Nadto w przypadku małoletniego istotną część kosztów utrzymania stanowią wydatki związane z jego leczeniem. Określenie wysokości świadczeń alimentacyjnych, uwarunkowanych kosztami utrzymania (wyżywienie, odzież, leczenie) i wychowania, w odniesieniu do dzieci (pielęgnacja, opieka, dbałość o rozwój dziecka) jest domeną ustaleń na podstawie dowodów, ale uwzględniającą także zasady doświadczenia życiowego (Orz. SN z 29.11.1949r. Wa.C 167/49 , NP.1951, nr 2, s.52). W świetle tych zasad, Sąd nie podziela stanowiska matki małoletniego, iż miesięczne koszty utrzymania powoda wynoszą 2.500 zł miesięcznie. Nie sposób kwestionować wydatków ponoszonych przez matkę małoletniego na wyżywienie, środki kosmetyczne i higieniczne. Strona powodowa wykazała również, iż ponosi wydatki na leczenie małoletniego (faktury za konsultacje hematologiczne, faktury na zakup leków), ale jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego, leczenie póki co nie generuje tak znacznych kosztów, jak sugerowała matka małoletniego. Nadto, w ocenie Sądu, mając na uwadze, iż powód jest wcześniakiem D. M. winna poczynić starania o prowadzenie leczenia w ramach ubezpieczenia. Nie ma bowiem powodu, aby matka małoletniego płaciła za zalecone dziecku badania. Zdaniem Sądu, brak jest natomiast podstaw do zaliczenia do usprawiedliwionych potrzeb powoda kosztów utrzymania mieszkania, w którym obecnie małoletni wraz z matką i przyrodnim rodzeństwem zamieszkuje. Stanowisko takie zostało wyrażone w orzeczeniu Sądu Apelacyjnego w Krakowie zawarte w wyroku z dnia 23.03.2016 r. ( sygn. I ACa 1755/15, Lex 2031152), w którym stwierdzono, iż: „brak podstaw do wliczania do obowiązku alimentacyjnego kosztów mieszkania i jego utrzymania. W kwocie alimentów należy jak już uwzględnić niejako ryczałtowo koszty zużycia wody, prądu, gazu (…), jednak koszt utrzymania i ogrzania mieszkania obciąża rodzica, któremu powierzono wykonywanie władzy rodzicielskiej i zobowiązany jest zapewnić dla siebie takie mieszkanie, które umożliwia pobyt z nim dzieci”. Sąd aprobując przytoczone stanowisko uznał za zasadne partycypowanie małoletniego w kosztach związanych z utrzymaniem mieszkania w kwocie nie większej niż 150 zł miesięcznie. W konsekwencji, w ocenie Sądu, wydatki ponoszone na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb powoda wynoszą miesięcznie 1.500-1.600 zł.
Wysokość świadczeń alimentacyjnych, jak zaznaczono powyżej, jest uzależniona również od możliwości zarobkowych osoby zobowiązanej. Jak wynika z dokumentów przedłożonych przez pozwanego, D. S. (3) aktualnie jest zatrudniony na podstawie umowy zlecenia, a jego wynagrodzenie wynosi około 1.900 zł miesięcznie. Zdaniem Sądu, decydując się na taką formę zatrudnienia, w tym również w zakresie czasu pracy, pozwany nie wykorzystuje w pełni posiadanych możliwości zarobkowych. Pozwany jest przecież młodym, zdolnym do pracy mężczyzną i gdyby podjął pracę na pełny etat miałby możliwość uzyskania zdecydowanie wyższych dochodów. Zgodnie bowiem z obowiązującymi przepisami aktualnie płaca minimalna wynosi 4.300 zł brutto tj. około 3.260 zł netto (rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14.09.2023 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2024r.; Dz.U.2023.1893). Założenie, iż możliwości zarobkowe pozwanego kształtują się na poziomie minimalnego wynagrodzenia jest uzasadnione, skoro w świetle obowiązujących przepisów, osoba na której ciąży obowiązek alimentacyjny względem małoletniego, winna w pełni wykorzystywać swe siły, kwalifikacje i uzdolnienia w celu uzyskiwania dochodów niezbędnych do zaspokojenia jego potrzeb. Jeżeli natomiast zobowiązany nie wykorzystuje posiadanych możliwości i nie podejmuje pracy odpowiedniej do przygotowania zawodowego oraz realnie istniejących w rejonie jego zamieszkania, jego możliwości zarobkowe ocenia się według zarobków jakie osiągnąłby gdyby podjął stosowne zatrudnienie ( t.13 do art. 135 kro „Kodeks rodzinny i opiekuńczy z komentarzem” pod redakcją Janusza Pietrzykowskiego. Wydawnictwo Prawnicze 1993).
Zdaniem Sądu, brak jest podstaw do przyjęcia, iż możliwości zarobkowe pozwanego kształtują się na poziomie 5.000-6.000 zł. Jak wynika z zeznań D. S. (1), jedyny okres gdy otrzymywał wynagrodzenie (uposażenie) na tym poziomie miał miejsce, gdy był w wojsku. Podejmowane w późniejszym okresie prace nigdy nie przynosiły takich dochodów, czemu nie sposób się dziwić, albowiem odbywając służbę wojskową, pozwany nie zdobywał doświadczenia zawodowego, które procentowałoby na rynku pracy wyższymi zarobkami. Jednocześnie rezygnacja z wojskowego kontraktu, nie może być oceniana z punktu widzenia art. 136 kro, skoro nastąpiło to jeszcze przed urodzeniem się małoletniego powoda.
Ustalając wysokość alimentów na rzecz uprawnionego, Sąd miał także na uwadze, iż pozwany ma na utrzymaniu jeszcze drugie dziecko (t.5 do art. 135 kro „Kodeks rodzinny i opiekuńczy z komentarzem” pod redakcja Janusza Pietrzykowskiego. Wydawnictwo Prawnicze 1993). Wskazana okoliczność ma decydujące znaczenie, w świetle zeznań pozwanego, który podał, iż po śmierci byłej żony przejął pieczę nad córką, a która pozostaje na jego wyłącznym utrzymaniu, albowiem nie przysługuje jej renta rodzinna. Jednocześnie należy mieć na uwadze, iż małoletnia po śmierci matki na pewno znajduje się w trudnym dla niej okresie. Trudno zatem oczekiwać, aby pozwany aktywizował swoje starania o poszukiwanie lepiej płatnego zatrudnienia, albowiem jest to okres, w którym powinien jako ojciec wykazać wsparcie dla małoletniej córki.
W tym stanie rzeczy, na podstawie cytowanych przepisów, orzeczono jak w pkt I i II wyroku.
O kosztach zastępstwa adwokackiego w pkt III wyroku orzeczono na podstawie § 2 pkt 5 oraz § 10 ust.2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (t.j. Dz.U.2023.1964 z późn. zm.), w zw. z art. 100 kpc, obciążając nimi pozwanego w 47%, albowiem w takiej części powództwo zostało uwzględnione ( 47% z wynagrodzenia w kwocie 3.600 zł, z uwzględnieniem wynagrodzenia za postępowanie zażaleniowe w kwocie 900 zł).
Sąd odstąpił od obciążenia pozwanego nieuiszczonymi kosztami sądowymi zgodnie z art. 102 kpc, mając na względzie jego obecną sytuację finansową.
Rygor natychmiastowej wykonalności orzeczono zgodnie z art. 333 § 1 pkt 1 kpc.
Sędzia Agnieszka Pietruszka
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Kole
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Agnieszka Pietruszka
Data wytworzenia informacji: