Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kole

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 października 2024 roku

Sąd Rejonowy w Kole Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Agnieszka Pietruszka

Protokolant: st. sekr. sąd. Alicja Kleczkowska

po rozpoznaniu w dniu 12 września 2024 roku w K. (...)

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniego N. S. działającego przez matkę M. S.

przeciwko J. S.

o podwyższenie alimentów

• I.  Podwyższa alimenty od pozwanego J. S. na rzecz małoletniego syna N. S. za okres od dnia 16 sierpnia 2023 roku do dnia 31 grudnia 2023 roku do kwoty po 1.600,00 zł (jeden tysiąc sześćset złotych) miesięcznie, a poczynając od dnia 1 stycznia 2024 roku do kwoty po 1.100,00 zł (jeden tysiąc sto złotych) miesięcznie, płatne do rąk matki małoletniego M. S. do dnia 10 – go każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w terminie płatności, w miejsce alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Koninie z dnia 15 listopada 2017 roku, sygnatura akt I C 931/17

  II.  Oddala powództwo w pozostałym zakresie

  III.  Koszty z tytułu zastępstwa adwokackiego między stronami wzajemnie znosi

  IV.  Nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kole kwotę 380,00 zł tytułem częściowego zwrotu nieuiszczonych kosztów sądowych

  V.  Wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

S ę d z i a

Agnieszka Pietruszka

Sygnatura akt III RC 215/23

UZASADNIENIE

Działająca w imieniu małoletniego syna N. S. – jego matka M. S. – wniosła o podwyższenie alimentów należnych od pozwanego J. S. na rzecz małoletniego, ustalonych na podstawie wyroku Sądu Okręgowego w Koninie z dnia 15.11.2017 r. w kwocie po 550 zł miesięcznie do kwoty po 2.000 zł miesięcznie, poczynając od dnia wytoczenia powództwa. W uzasadnieniu podniosła, iż od momentu wydania tego rozstrzygnięcia istotnej zmianie uległy zarówno usprawiedliwione potrzeby dziecka, jak i sytuacja materialna każdego z rodziców. Obecnie N. uczęszcza do IV-ej klasy szkoły podstawowej, co przekłada się na konieczność ponoszenia znacznych wydatków związanych z realizowaniem obowiązku szkolnego. Do podstawowych kosztów z tego tytułu należy zaliczyć : wyprawkę szkolną (plecak, przybory szkolne, zeszyty, lektury) - 500 zł na rok, składki klasowe - 100 zł na rok, składkę na radę rodziców - 45 zł na rok, ubezpieczenie - 52 zł na rok, okazjonalne składki (upominki dla nauczycieli, akcja sadzenia kwiatów) - około - 100 zł na rok, opłaty za obiady - ok. 100 zł na miesiąc i zdjęcia klasowe - 70 zł na rok. Ponadto, małoletni uczestniczy w wycieczkach oraz spotkaniach edukacyjnych, których łączny koszt wynosi około 1.000 zł, na co składa się opłata za wycieczkę bądź spotkanie, a także kieszonkowe. Za szczególnie istotne należy uznać wydatki ponoszone na zapewnienia małoletniemu opieki medycznej, albowiem powód zgodnie z orzeczeniem o niepełnosprawności z dnia 14.12.2022 r., został zaliczony do osób niepełnosprawnych (całościowe zaburzenia rozwojowe). Małoletni wymaga stałej opieki i pomocy w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji, a także zaopatrzenia w środki pomocnicze oraz pomoce techniczne ułatwiające codzienne funkcjonowanie. Małoletni ma przydzielonych dwóch nauczycieli wspomagających oraz korzysta z szeregu dodatkowych zajęć i konsultacji medycznych (logopedyczne - raz na tydzień, rewalidacyjne - dwa razy w tygodniu, korekcyjno-kompensacyjne - raz na tydzień, korekcyjne - raz na tydzień, terapeutyczne - dwa razy w miesiącu, wyrównawcze - co drugi tydzień, rozwijające - raz na tydzień). Niezależnie od tego pozostaje także pod stałą opieką neurologa oraz psychiatry i ortopedy. Z kolei do dodatkowych konsultacji należy zaliczyć Trening Umiejętności (...) Grupowy ( (...)) - raz na tydzień i raz na miesiąc, Trening Umiejętności (...) Indywidualny - raz na tydzień, psychoterapia indywidualna - raz na tydzień B. - raz na tydzień, Warsztaty (...) Zajęciowej - dwa-trzy razy na miesiąc, psychoterapia indywidualna - raz na miesiąc, Trening Umiejętności Rodzicielskich- raz na tydzień, zajęcia ogólnorozwojowe z elementami integracji sensorycznej - raz na tydzień, sensomotoryka - raz na tydzień. Koszty z tytułu przejazdów na wspomniane spotkania kształtują się na poziomie 1.200 zł - 1.300 zł na miesiąc. Z uwagi na stwierdzoną dysplazję stawów biodrowych obecnie wymagane jest również odbywanie raz w roku dwutygodniowej rehabilitacji, która wiąże się z koniecznością pozostawania w tym czasie przez matkę dziecka na bezpłatnym urlopie. Na skutek udzielonych zaleceń ortopedycznych małoletni korzysta również z hipoterapii, która ma miejsce raz w tygodniu i wymaga ponoszenia odpłatności w kwocie 260 zł w skali miesiąca. Ze względu na problemy ze wzrokiem raz na pół roku odbywa się konsultacja okulistyczna - 200 zł za spotkanie i co dwa-trzy lata dokonywana jest wymiana okularów - 700 zł. Wydatki na leki wynoszą około 400 zł na miesiąc. Do usprawiedliwionych kosztów utrzymania małoletniego należy poza tym zaliczyć wydatki związane z uczęszczaniem na treningi brazylijskiego jiu-jitsu, a comiesięczna składka wnosi około 100 zł. W przeszłości powód brał udział w zajęciach Klubu Sportowego (...), a składka wynosiła 110 zł na miesiąc oraz pozostałe wydatki na odzież i akcesoria sportowe około 1.000 zł. Dodatkowo, matka małoletniego stara się także zapewniać dziecku wypoczynek wakacyjny co kosztuje co najmniej 2.200 zł. Do podstawowych potrzeb N. zaliczają się także takie wydatki jak: wyżywienie - 700 zł na miesiąc, odzież i obuwie - 370 zł na miesiąc, środki higieniczne - 125 zł na miesiąc, fryzjer - 30 zł na miesiąc, rozrywka - 90 zł na miesiąc, kieszonkowe - 70 na miesiąc, abonament telefoniczny - 30 zł na miesiąc. Domowy budżet obciążają również wydatki mieszkaniowe, na które składa się energia elektryczna - 300-400 zł na dwa miesiące, telefon + Internet - 80 zł na miesiąc, chemia i środki czystości - 250 zł na miesiąc, czynsz do spółdzielni mieszkaniowej - około 550 zł na miesiąc, podatek od nieruchomości - 80 zł na rok, opłata roczna z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności - 104 zł na rok. Źródłem utrzymania matki małoletniego pozostaje dochód uzyskiwany z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej - (...) oraz alimenty, świadczenie wychowawcze 500+ i zasiłek pielęgnacyjny - 215 zł. J. S. od kilku lat pracuje w firmie (...), a uzyskiwane przez niego wynagrodzenie powinno wynosić co najmniej 5.000 zł - 6.000 zł na miesiąc. Niezależnie od tego pozwany ma także dodatkowe źródło dochodu w postaci świadczenia usług montażu wkładów kominowych i wentylacji, które wykonuje w czasie weekendów. Kontakty osobiste pozwanego z małoletnim synem odbywają się co drugi weekend, a pozwany nie przekazuje na syna żadnych dodatkowych środków pieniężnych.

Pozwany – J. S. wniósł o oddalenie powództwa ponad kwotę 900 zł miesięcznie, podnosząc, iż upływ 6 lat nie może stanowić podstawy do prawie 4-krotnego podwyższenia alimentów. Małoletni powód do czasu wytoczenia powództwa przebywał u ojca nawet kilka razy w tygodniu i wówczas to on ponosił wszelkie koszty jego utrzymania. Od momentu złożenia pozwu, matka powoda znacznie utrudnia kontakty ojca z dzieckiem, by stworzyć obraz, że pozwany nie interesuje się losem małoletniego. Pozwany pracuje w firmie (...), a jego wynagrodzenie wynosi około 5 000 zł. Sytuacja życiowa pozwanego uległa pogorszeniu ze względu na rozwijającą się chorobę nowotworową. W związku z tym pozwany musi się liczyć z koniecznością monitorowania zdrowia jak i możliwością dłuższej absencji w pracy, co znacząco wpłynie na wysokość osiąganych przez niego dochodów. Pozwany podniósł, że matka powoda otrzymuje również świadczenia z programu 500+ wobec czego potrzeby dodatkowe małoletniego mogą być pokrywane właśnie z tego świadczenia. Nie można pomijać faktu, iż matka małoletniego powoda otrzymuje również dodatek pielęgnacyjny w kwocie 200 zł miesięcznie. Małoletni syn bardzo dobrze się uczy, nie ma problemów w szkole. Specjalne warunki edukacji małoletniego są przejaskrawione przez jego matkę. Większość wydatków na jakie powołuje się M. S. nie została udokumentowane, ani wykazane np. wydatki na odzież, chemię i środki czystości, rozrywkę w wysokości 90 zł miesięcznie. Twierdzenia, iż syn wymaga szeregu dodatkowych zajęć i konsultacji medycznych, podparta jest dokumentacją medyczną sprzed ponad roku. Sytuacja małoletniego powoda uległa natomiast znacznej poprawie. M. S. nie podaje przy tym faktycznych dochodów jakie uzyskuje z prowadzonej działalności gospodarczej, a które nie są niskie Poza tym matka małoletniego pozostaje w nieformalnym związku z obecnym partnerem, który partycypuje w wydatkach gospodarstwa domowego. Uwzględnienie powództwa pozbawi pozwanego możliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

Sąd ustalił co następuje :

Małoletni N. S. (ur.(...)) jest dzieckiem J. S. i M. S.. Wyrokiem z dnia 15.11.2017 r. Sąd Okręgowy w Koninie rozwiązał przez rozwód małżeństwo rodziców małoletniego, pozostawiając obojgu wykonywanie władzy rodzicielskiej oraz ustalając miejsce zamieszkania małoletniego w każdorazowym miejscu zamieszkania matki. Zarazem Sąd zasądził od J. S. na rzecz syna alimenty w kwocie po 550 zł miesięcznie, począwszy od dnia prawomocności wyroku.

(dowód: odpis wyroku Sądu Okręgowego w Koninie z dnia 15.11.2017 r. k.14; akta I C 931/17 Sądu Okręgowego w Koninie)

W chwili zakończenia sprawy rozwodowej małoletni N. chodził do prywatnego przedszkola (...) w C., za które odpłatność (czesne i wyżywienie) wynosiło około 500 zł miesięcznie. Małoletni w placówce przebywał od poniedziałku do piątku, w godzinach od 7.00 do 17.00. N. S. korzystał z reguły raz w miesiącu z zajęć hipoterapii w stadninie koni w C.. Raz w tygodniu miał także zajęcia w szkole muzycznej.

Małoletni zazwyczaj każdy weekend spędzał z ojcem, który zabierał go do siebie w piątki bezpośrednio z przedszkola i odwoził w poniedziałki do placówki.

(dowód: akta I C 931/17 Sądu Okręgowego w Koninie)

M. S. pracowała jako pielęgniarka na stacji dializ i z tego tytułu osiągała zarobki w kwocie 2.000 zł – 2.200 zł netto. Mieszkała z synem i swoim rodzicami. Jej matka - T. J. wspierała ją w opiece nad małoletnim.

(dowód: akta I C 931/17 Sądu Okręgowego w Koninie)

Pozwany J. S. pracował jako blacharz w firmie P. P.U.H. (...) w O.. Był zatrudniony na pełny etat, a jego zarobki wynosiły 2.000 zł brutto, tj. około 1.600 zł netto. J. S. spłacał kredyt hipoteczny, którego miesięczna rata wynosiła 103,47 zł. Pozwanego obciążały koszty związane z utrzymaniem domu, na które składały się: opłata za wodę w kwocie około 60 zł, za energię elektryczną w kwocie 120 zł do 160 zł, opłata za odpady w kwocie 51 zł , podatek w kwocie 199 zł rocznie oraz koszty opału.

(dowód: akta I C 931/17 Sądu Okręgowego w Koninie)

Małoletni N. S. na koniec roku szkolnego 2023/2024 otrzymał świadectwo z „czerwonym paskiem”. Wydatki na zakup wyprawki, koszty wycieczek szkolnych oraz składek wyniosły w sumie około 1.000 zł. Małoletni jadł w szkole obiady, za które opłata wynosiła średnio około 100 zł. N. od września br. jest uczniem klasy V – ej klasy Szkoły Podstawowej nr (...) w K.. W bieżącym roku także jest zapisany na obiady. Jego matka otrzymała świadczenie na (...) w kwocie 300 zł.

Powód posiada orzeczenie o niepełnosprawności. Potrzebuje stałej opieki i pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji, jak również konieczności zaopatrzenia w środki pomocnicze oraz pomoce techniczne, ułatwiające codzienne funkcjonowanie wraz z korzystaniem z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji. Ponadto, wymaga stałego współudziału opiekuna w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji. Z uwagi na powyższe ma przyznany zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 215,84 zł miesięcznie, a dodatkowo od stycznia 2024 r. przysługuje mu świadczenie pielęgnacyjne w kwocie 2.988 zł miesięcznie. Z racji wieku powód otrzymuje również świadczenie wychowawcze, które do grudnia 2024 r. wynosiło 500 zł a poczynając od stycznia br. 800 zł

N. ma także orzeczenie poradni psychologiczno-pedagogicznej o potrzebie kształcenia specjalnego z powodu autyzmu. Małoletni miał w związku z tym przyznanego nauczyciela wspomagającego. W bieżącym roku szkolnym powód ma nadal zalecenia odnośnie potrzeby zapewnienia mu dalszej pomocy w formie zajęć logopedycznych czy rewalidacyjnych, jednakże nie musi mieć już nauczyciela wspomagającego. N. na terenie szkoły korzysta z pomocy psychologicznej oraz z zajęć logopedycznych. U małoletniego jest zaburzona sfera społeczna. N. nie potrafi nawiązać i utrzymać relacji, wykazuje zaburzenia buntownicze, wchodzi w konflikty z rówieśnikami. Poza tym, powód ma zaburzenia hiperkinetyczne, zaburzenia integracji sensorycznej. Małoletni w odmienny sposób odbiera dolegliwości bólowe. Korzysta z leczenia farmakologicznego pod nadzorem psychiatry i bierze leki psychotropowe. Leki objęte są ryczałtem lub są refundowane. Ostatnia wizyta u psychiatry miała miejsce w marcu br., zaś kolejna jest wyznaczona we wrześniu. Dwie ostatnie wizyty były odpłatne, gdyż obecnie nie ma psychiatry dziecięcego w ramach NFZ. Nadto, N. korzysta z opieki neurologa zarówno w Ł., jak i w K.. Wizyta u neurologa w Ł. kosztuje 350 zł, zaś u neurologa w K. jest w ramach ubezpieczenia. Małoletni kontrolnie musi mieć wykonywane badanie EEG głowy, co odbywa się prywatnie, a koszt ostatniego wyniósł 450 zł. Nadto, powód realizuje terapię B. w K., która jest refundowana, a wizyty są raz w tygodniu.

N. podobnie korzysta z zajęć integracji sensorycznej, za które odpłatność wynosi 100 zł. We wcześniejszych latach uczestniczył w indywidualnych treningach umiejętności społecznych, przy czym zajęcia te odbywały się w K. , w ramach ubezpieczenia. Aktualnie zaś powód bierze udział w grupowym treningu umiejętności społecznych organizowanym w K.. M. S. ponosi odpłatność za te zajęcia w wysokości 80 zł za spotkanie. Powód od III – ej klasy korzysta także z zajęć z sensomotoryki, które są raz w tygodniu, zaś ich koszt wynosi 100 zł.

Małoletni powód ma wrodzoną dysplazję stawów biodrowych i z tego względu od 3 - go roku życia ma zaleconą hipoterapię. Obecnie zajęcia odbywają się raz w tygodniu, a M. S. wykupuje miesięczny karnet za kwotę 400 zł, który obejmuje cztery zajęcia. N. pozostaje także pod kontrolą ortopedy, u którego po raz ostatni był na początku br. Dwa razy w roku otrzymuje skierowanie, które obejmuje zajęcia rehabilitacyjne przez 10 dni. Ostatnie takie skierowanie wykorzystał w sierpniu. Fizjoterapeuta zalecił noszenie wkładek ortopedycznych.

Małoletni powód od III – ej klasy uczęszczał na zajęcia sportowe, brazylijskiego jiu-jitsu przy czym z uwagi na kontuzję palców, w poprzednim roku szkolnym musiał zrobić przerwę. Opłata za zajęcia była ustalona na kwotę 200 zł miesięcznie. W bieżącym roku szkolnym małoletni ma wrócić na zajęcia. W poprzedni roku szkolnym uczęszczał także na zajęcia piłki nożnej, ale nie w pełni rozumiał reguły gry i był krytykowany przez kolegów. Obecnie małoletni chce ponownie chodzić na te zajęcia. Matka małoletniego nie ma jeszcze wiedzy o wysokości składek za treningi. Zakłada, iż wydatki na odzież sportową wyniosą około 600 zł.

Małoletni, gdy miał 4 lata doznał wstrząśnienia mózgu. W czerwcu br. został potrącony na przejściu dla pieszych w związku z czym był hospitalizowany. Po pierwszym wypadku N. był konsultowany u okulisty i zostały mu zalecone okulary. Ostatnią wizytę u okulisty odbył w czerwcu br., przy czym odpłatność za wizytę wyniosła 300 zł. Rozpoznano u niego zaburzenie barw drugiego rzędu (daltonizm). Powód powinien nosić okulary do czytania oraz przy kontakcie z monitorami. Okulary miał zrobione w ubiegłym roku, zaś w tym roku zostały wymienione jedynie szkła, co wiązało się z wydatkiem w kwocie 380 zł.

N. ma zaleconą suplementację. Jego matka kupuje dla niego probiotyki, których koszt wynosi 90 zł oraz co dwa miesiące stosuje neuroprobiotyki zalecone przez psychiatrę, co wiąże się wydatkiem w kwocie około 400 zł. Powód ma alergię pokarmową, a także alergię wziewną i skórną. Ma stwierdzone również atopowe zapalenie skóry i konieczne jest stosowanie maści. Problemy dermatologiczne zostały u niego zdiagnozowane w ubiegłym roku. Poza maściami, których koszt wynosi około 250 zł, M. S. kupuje dla syna dermokosmetyki oraz specjalne środki do prania. Wydatki związane z leczeniem dermatologicznym wynoszą około 450 zł miesięcznie, z tym że zarówno dermatolog, jak i alergolog przyjmują w K..

Poza wydatkami związanymi ze szkołą, leczeniem, utrzymanie małoletniego obejmuje także inne codzienne koszty jak np. na fryzjera (45 zł – 50 zł), opłatę za telefon ( 80 zł). Na zakup odzieży i obuwia dla syna M. S. przeznacza średnio 250 zł miesięcznie, podobną kwotę wydatkuje na środki higieniczne.

Powód wraz z matką w bieżącym roku byli na M., który to wyjazd kosztował około 4.000 zł. N. uczestniczył też w półkoloniach, których koszt wyniósł 650 zł. Ferie zimowe małoletni zazwyczaj spędza w domu. Matka małoletniego stara się organizować synowi wolny czas zabierając go do kina, do zoo, byli również w M. oraz E..

M. S. zorganizowała dla syna przyjęcie z okazji I-ej Komunii. Uroczystość kosztowała około 10.000 zł. Ponadto, doszły koszty dotyczące zakupu alby, ubrania kościoła, podziękowania. Za pieniądze otrzymane przez powoda w ramach prezentów, M. S. zakupiła dla syna konsolę X.. Pozwany tydzień później także zorganizował przyjęcie dla syna.

(dowód: orzeczenie o niepełnosprawności z dnia 14.12.2022 r. k.15; orzeczenie Poradni P.- Pedagogicznej w K. z dnia 23.06.2022 r. o potrzebie kształcenia specjalnego k.16-18, k.103-105, k.603-605; dokumentacja medyczna k.19-21, k.25, k.37-42, k.45v-63, k.70-77, k.94-96, k.101-102, k.106-111, k.114-119, k.123-124, k.143-144, k.169-171, k.480-490, k.492-548, k.551-566, k.567, k.572, k.573-574, k.575-598, k.635-636, k.640-643, k.655-656, k.662-669, k.678-692, k.907; opinia Poradni P.-P.w K. z dnia 25.04.2022 r. k.22-23 i k.99-100; informacja o funkcjonowaniu w szkole k.24 i k.89; informacja wychowawcy o uczniu z dnia 14.01.2022 r. k.26-27, k.90-93; zaświadczenie z dnia 18.12.2019 r. k.28; ocena opisowa dziecka z dnia 31.10.2019 r. k.29-30 oraz k.64-66; opinie nauczyciela o dziecku z dnia 13.05.2019 r. i z dnia 12.06.2019 r. k.31-34, k.78-88; ocena procesów przetwarzania sensorycznego z dnia 15.02.2019 r. k.35, k.112-113; diagnoza E. B. z dnia 2.06.2019 r. k.36, k.97-98, k.549-550; informacja o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej k.67-69; opinia wychowawcy o uczniu z dnia 12.01.2023 r. k.120; zaświadczenie z dnia 30.12.2022 r. k.121, k.568-571; kwestionariusz z dnia 4.01.2023 r. k.122; opinia z dnia 13.01.2023 r. k.125-126, k.607-610; wniosek o objęcie dziecka terapią w Poradni P.-Pedagogicznej w K. z dnia 8.02.2023 r. k.127-128; pisma z dnia 25.01.2023 r. k.129-132, k.599-602; diagnoza kliniczna z dnia 19.04.2023 r. k.133-138, k.613-630; arkusz wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia k.139-142 oraz k.332-334, k.670-675; wniosek o wydanie orzeczenia/opinii z dnia 26.06.2023 r. k.145-146, k.637-639; informacja wychowawcy o uczniu z dnia 6.06.2023 r. k.147-150, k.631-634; bilety k.151-152; dowody sprzedaży i wpłaty k.153, k.215, k.725; paragony fiskalne, rachunki i faktury k.154, k.155-157, k.166, k.168; k.172-183, k.185-187, k.194, k.196-214, k.221-223, k.233-238, k.240, k.247-248, k.256-264, k.277-278, k.284-286, k.291-293, k.694-698, k.700-713, k.715-719, k.722-724, k.726-782; potwierdzenia transakcji bankowych k.215-219, k.473, k.699, k.720-721; indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny k.335-339, k.657-661; informacje Fundacji (...) k.375-376; decyzje Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w K. z dnia 30.12.2022 r. k.470-471 i z dnia 15.02.2024 r. k.472; pismo zastępcy Burmistrza Miasta K. z dnia 14.02.2023 r. k.474; pismo z dnia 9.02.2023 r. k.611-612; zawiadomienie o zespole orzekającym z dnia 9.08.2023 r. k.644; zawiadomienie o wszczęciu postępowania z dnia 9.08.2023 r. k.645; orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego z dnia 24.08.2023 r. k.646-651; informacja z dnia 28.08.2023 r. k.652-653; pismo z dnia 4.09.2023 r. k.654; informacja o dziecku z dnia 12.02.2024 r. k.676-677; oświadczenie rodzica k.693; oświadczenie dotyczące umowy ubezpieczenia k.714; częściowo zeznania matki powoda k.912-914; częściowo zeznania pozwanego k.914-915)

M. S. jest właścicielką mieszkania, za które uiszcza czynsz w kwocie 600 zł. Pozostałe opłaty obejmują: za energię elektryczną - około 450 zł, za internet i telefon - około 180 zł, za podatek od nieruchomości - około 80 zł rocznie, za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego - 104,30 zł rocznie. Matka małoletniego poza mieszkaniem nie posiada innego majątku. Nie ma żadnych kredytów ani pożyczek.

M. S. od około 3 lat prowadzi własną działalność gospodarczą jako pielęgniarka. Podpisuje umowy z placówkami prowadzącymi działalność medyczną, przy czym obecnie ma podpisaną umowę z Przychodnią (...). M. S. miała również umowę edukacyjną z Centrum (...). Z tytułu prowadzenia działalności M. S. w okresie od 1.06. do 31.12.2023 r. osiągnęła przychód w kwocie 98.495 zł, zaś dochód wyniósł 60.130,50 zł. W tym okresie od Przychodni (...) otrzymała wynagrodzenie : w kwocie 11.640 zł (lipiec), w kwocie 15.980 zł (sierpień), w kwocie 15.290 zł (wrzesień), w kwocie 12.795 zł (październik), w kwocie 12.000 zł (listopada), w kwocie 14.100 zł (grudzień). Natomiast w okresie od 01.01. do 29.02.2024 r. jej przychód wyniósł 21.440 zł, a dochód wyniósł 17.150,99 zł. Od Przychodni (...) w 2024 r. otrzymała - kwotę 15.690 zł (styczeń), kwotę 3.690 zł (luty), kwotę 14.750 zł (marzec). W okresie od czerwca do sierpnia 2024 r. przychód z tytułu prowadzonej działalności wyniósł 26.400zł.

Matka powoda ma stwierdzoną insulinoporność. W styczniu br. przeszła operację wycięcia guzów na tarczycy, ma również planowaną operację na żylaki. Przyjmuje na stałe leki i hormony. Koszty jej leczenia przekraczają 1.000 zł miesięcznie.

(dowód: faktury, paragony fiskalne i rozliczenia k.158-163, k.165, k.299-300, k.302-303, k.310-318, k.606, k.802, k.807, k.810-815, k.817-828, k.833-834, k.836-838, k.841-842, k.844, k.852-853, k.857, k.860, k.865-869, k.875-881, k.888, k.890-891, k.894-899, k.901, k.904-905; wniosko-polisa nr (...) k.164; decyzja ustalająca wymiar podatku od nieruchomości na rok 2023 k.301; informacje o wysokości opłat k.304-309; oświadczenia o wysokości dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej z dnia 29.03.2024 r. k.436-437 i z dnia 11.09.2024 r. k.908; zaświadczenie o zarobkach z dnia 29.03.2024 r. k.438; historia transakcji bankowych k.439-469; dokumentacja medyczna k.786-801, k.803-806, k.808-809, k.816, k.829-832, k.835, k.839-840, k.843, k.845-851, k.854-856, k.858-859, k.861-864, k.870-874, k.882-887, k.889, k.892-893, k.900, k.902-903; częściowo zeznania matki powoda k.912-914)

N. utrzymuje kontakty z ojcem. Spotkania J. S. z synem odbywają się zazwyczaj dwa razy w miesiącu, przy czym nie zawsze są to całe weekendy. W wakacje N. był u ojca przez okres tygodnia, podobnie jak w ubiegłym roku. Pozwany nie brał udziału w konsultacjach medycznych ani zajęciach terapeutycznych syna. Nie chodzi na wywiadówki do syna, ale posiada dostęp do dziennika elektronicznego. J. S. kupił dla N. laptopa za kwotę 3.500 zł oraz drukarkę za kwotę 600 zł. Do momentu, gdy N. nie miał zajęć szkolnych na basenie, raz w tygodniu jeździł na pływalnię z ojcem, albowiem J. S. otrzymywał z pracy karnety na basen.

(dowód: kopia informacji k.378, dowody sprzedaży, paragony fiskalne k.379-380; zeznania matki powoda k.912-914; częściowo zeznania pozwanego k.914-915)

J. S. jest obecnie zatrudniony w firmie (...) Sp. z o.o. na stanowisku operatora i zastępcy brygadzisty. Jego wynagrodzenie, obejmujące premie i dodatki, wyniosło w 2023r.: w styczniu – 6.834,55 zł brutto (4.785,75 zł netto); w lutym – 4.920,93 zł netto; w marcu – 7.451,88 zł brutto (5.200,41 zł netto); w kwietniu – 7.179,08 zł brutto (5.014,49 zł netto); w maju – 7.389,96 zł brutto (5.144,89 zł netto); w czerwcu – 6.858,59 zł brutto (4.946,25 zł netto); w lipcu – 7.355,80 zł brutto (5.034,05 zł netto); w sierpniu – 6.827,25 zł brutto (4.823,06 zł netto); we wrześniu – 7.401,86 zł brutto (5.314,44 zł netto); w październiku – 7.067,40 zł brutto (5.081,81 zł netto); w listopadzie – 7.204,79 zł brutto (5.142,69 zł netto); w grudniu – 6.141,52 zł brutto (4.453,77 zł netto). W 2024 r. wynagrodzenie wyniosło : w styczniu – 7.068,21 zł brutto (5.087,44 zł netto); w lutym – 7.794,42 zł brutto (5.574,54 zł netto). Poza tym, na święta pozwany otrzymuje bony i paczki. Pozwany dojeżdża do pracy własnym samochodem, który kupił w 2020 r.

J. S. klika lat temu zamieścił ogłoszenie o wkładach kominowych.

Pozwany zamieszkuje w domu będącym jego własnością. Należności związane z utrzymaniem domu obejmują : energię elektryczną w kwocie około 300 zł miesięcznie, opłatę za wodę i ścieki w kwocie około 200 zł, gaz w kwocie 100 zł miesięcznie, odpady komunalne w kwocie 60 zł na kwartał, usługi telekomunikacyjne w kwocie około 80 zł. Obciążają go również koszty ogrzewania w kwocie około 5.000 zł rocznie oraz podatek w kwocie 228 zł rocznie. Kilka miesięcy temu pozwany zakończył spłacać kredyt hipoteczny wzięty na budowę domu. Kredyt uregulował przed terminem, albowiem z powodu inflacji wysokość rat wzrastała. Ostatnio wynosiły one ponad 800 zł.

J. S. w styczniu 2022 r. przeszedł operację usunięcia guza nerki lewej i od tego czasu pozostaje pod kontrolą onkologa. Ostatnia wizyta miał miejsce w czerwcu 2024 r. Wizyty są w ramach NFZ. Z powodu operacji przez okres 3 miesięcy przebywał na zwolnieniu lekarskim. W bieżącym roku ze zwolnień już nie korzystał. W tym roku pozwany miał wykonywaną kolonoskopię, a badanie kosztowało 600 zł. Nadto, przed badaniem odbył dwie konsultacje chirurgiczne, za które zapłacił po 200 zł. W ubiegłym roku pozwany miał natomiast wykonaną gastroskopię. To badanie także kosztowało 600 zł. J. S. w marcu br. był na wizycie u hematologa, za którą zapłacił 300 zł. To samo dotyczy wizyty u hepatologa. W czerwcu br. otrzymał skierowanie do psychiatry, gdyż rozpoznano u niego depresję. Miał też zaleconą konsultację psychologiczną, ale zaprzestał spotkań z terapeutą, z uwagi na wiążące się z tym koszty. Od października ma zamiar podjąć terapię w ramach ubezpieczenia. Leki, które pozwany przyjmuje kosztują około 600 zł miesięcznie.

Pozwany poza małoletnim powodem nie ma na utrzymaniu innych dzieci.

(dowód: zestawienia wynagrodzeń k.340-346; zeznanie PIT-37 za 2022 r. k.347-351; faktury, rozliczenia, paragony fiskalne k.352-365, k.366-370, k.372-374, k.910-911; decyzja w sprawie ustalenia wymiaru łącznego zobowiązania pieniężnego na rok 2023 k.371; deklaracja o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi k.377; dokumentacja medyczna k.381-411, k.909; wyciągi z rachunku bankowego k.412-426; zaświadczenie o zatrudnieniu i wysokości zarobków z dnia 18.03.2024r. k.434; częściowo zeznania pozwanego k.914-915)

Nie wniosły nic istotnego do sprawy dokumenty przedłożone przez matkę powoda dotyczące jego stanu zdrowia pochodzące z lat 2014-2015 (k.43-44, k.57, k.475-479, k.491), a zatem jeszcze z przed sprawy rozwodowej. Analogicznie należy ocenić przedłożone przez M. S. faktury i paragony fiskalne (k.167, k.184, k.188-193, k.195, k.220, k.224-232, k.239, k.241-246, k.250-255, k.265-276, k.279-282, k.287-290, k.294-298), albowiem dotyczą lat 2019-2022, podczas gdy pozew został wniesiony w dniu 16.08.2023 r.

Za częściowo wiarygodne Sąd uznał zeznania M. S.. Zdaniem Sądu, nie sposób dać im wiary, że koszty utrzymania powoda wynoszą około 5.000 zł miesięcznie, albowiem nie znajduje to potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym, jak również stoi w sprzeczności z zasadami doświadczenia życiowego. Sąd nie dał też wiary matce małoletniego odnośnie pogorszenia jej dochodów, co miało nastąpić w trakcie postępowania. W szczególności Sąd nie uznał za wiarygodne, jakoby przez okres wakacyjny i konieczność zapewnienia opieki synowi, jej dochody kształtowały się na poziomie około 3.500 zł.

Sąd nie dał także wiary zeznaniom J. S., odnośnie funkcjonowania syna w trakcie realizowania kontaktów, albowiem pozostaje to w sprzeczności z dokumentacją medyczną N. przedłożoną do sprawy.

Sąd zważył co następuje :

Podstawą prawną zgłoszonego przez powoda żądania jest art. 138 kro, zgodnie z którym w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków - uzasadniającą podwyższenie alimentów - rozumie się istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub też zwiększenie się możliwości zarobkowych zobowiązanego do alimentacji, które to przesłanki w myśl art. 135 § 1 kro wyznaczają zakres obowiązku alimentacyjnego. Dla stwierdzenia, czy nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu art. 138 kro, należy brać pod uwagę, czy istniejące warunki i okoliczności - na tle sytuacji ogólnej - mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych i wyczerpujących te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie czy zakres obowiązku alimentacyjnego.

Zdaniem Sądu, w świetle zgromadzonego materiału dowodowego, przedmiotowe powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Podkreślenia wymaga, iż od momentu wydania wyroku rozwodowego, w którym ustalono dotychczasowe alimenty na rzecz powoda, na dzień wniesienia pozwu, minęło prawie 6 lat. Niewątpliwie, na przestrzeni tego okresu usprawiedliwione potrzeby N. uległy zwiększeniu, skoro w czasie sprawy rozwodowej powód miał 3,5 roku i uczęszczał do przedszkola, a obecnie ma 10 lat i chodzi do V - ej klasy szkoły podstawowej. Zgodnie zaś ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, różnica wieku dziecka spowodowana upływem czasu od daty orzeczenia określającego wysokość alimentów, sama przez się uzasadnia wzrost potrzeb związanych np. z uczęszczaniem do szkoły, co z kolei pociąga za sobą konieczność ponoszenia zwiększonych wydatków (orzeczenie SN z dnia 1.06.1965 r. I CZ 135/64, nie publ.). Poza wydatkami związanymi z realizowaniem obowiązku szklonego, na usprawiedliwione potrzeby powoda składają się także wydatki związane z codziennym utrzymaniem, tj. wyżywieniem, zakupem odzieży, obuwia, środków higienicznych i kosmetycznych, zapewnieniem rozrywki. W przypadku powoda znaczne wydatki związane z jego utrzymaniem wynikają jednak przede wszystkim z występujących u powoda zaburzeń rozwojowych i związanego z tym leczenia oraz prowadzonych terapii.

Określenie wysokości świadczeń alimentacyjnych, uwarunkowanych kosztami utrzymania (wyżywienie, mieszkanie, odzież, leczenie ) i wychowania, w odniesieniu do dzieci (pielęgnacja, opieka, dbałość o fizyczny i intelektualny rozwój) jest domeną ustaleń na podstawie dowodów ale uwzględniającą także zasady doświadczenia życiowego ( orz. SN z 29.11.1949 r. Wa.C 167/49 , NP.1951, nr 2 s.52). Zauważyć należy, iż w niniejszej sprawie, M. S. przedłożyła dokumenty potwierdzające stan zdrowia małoletniego syna, ale również ponoszone na jego utrzymanie wydatki i nie może budzić wątpliwości fakt, iż koszty utrzymania małoletniego są zdecydowanie wyższe niż średnie koszty utrzymania 10-letniego dziecka. Mając jednak na uwadze powołane zasady doświadczenia życiowego, nie sposób uznać, aby miesięczne koszty utrzymania powoda, jak podała jego matka, wynosiły około 5.000 zł miesięcznie, nawet uwzględniając niepełnosprawność małoletniego i związane z tym specjalistyczne oddziaływania stymulujące proces rozwojowy, jakie zapewnia powodowi jego matka. Nie można też zapominać, co zresztą podawała M. S. w swoich zeznaniach, że częściowo wizyty bądź rehabilitacja N. są realizowane w ramach NFZ (jak np. zajęcia B.), a nadto małoletni nie korzysta ze wszystkich zajęć dodatkowych, w tym także zajęć sportowych. W ocenie Sądu, w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego miesięczne koszty utrzymania małoletniego N. należy ocenić co najmniej na około 3.500 zł miesięcznie. Jak zaznaczono powyżej, już same wydatki związane z udziałem małoletniego w różnego rodzaju terapiach i zajęciach wspomagających rozwój jak np. trening umiejętności społecznych, sensomotoryka, zajęcia integracji sensorycznej, hipoterapia, wynoszą co najmniej 1.500 zł miesięcznie. Ponadto należy mieć na uwadze wydatki związane z prywatnymi wizytami lekarskimi, a co dodatkowo wiąże również z wydatkami na dojazdy do specjalistów w K., czy Ł..

Do usprawiedliwionych potrzeb osób uprawnionych zaliczane są również wydatki związane z zapewnieniem odpowiedniego mieszkania. W niniejszej sprawie, M. S. wskazała, iż wydatki mieszkaniowe obciążające domowy budżet obejmują: energię elektryczną - 300-400 zł na dwa miesiące, telefon + Internet - 80 zł na miesiąc, chemię i środki czystości - 250 zł na miesiąc, czynsz - około 550 zł na miesiąc, podatek od nieruchomości - 80 zł na rok, opłata roczna z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego - 104 zł na rok. W tym kontekście należy jednak przywołać orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 23.03.2016 r. ( sygn. I ACa 1755/15, Lex 2031152), zgodnie z którym : „brak podstaw do wliczania do obowiązku alimentacyjnego kosztów mieszkania i jego utrzymania. W kwocie alimentów należy jak już uwzględnić niejako ryczałtowo koszty zużycia wody, prądu, gazu (…), jednak koszt utrzymania i ogrzania mieszkania obciąża rodzica, któremu powierzono wykonywanie władzy rodzicielskiej i zobowiązany jest zapewnić dla siebie takie mieszkanie, które umożliwia pobyt z nim dzieci”. Podzielając takie zapatrywanie, Sąd przyjął, iż koszty związane z utrzymaniem mieszkania nie powinny obciążać małoletniego powoda, w większym zakresie niż 200 zł miesięcznie.

Jednocześnie Sąd uznał, iż do usprawiedliwionych kosztów utrzymania małoletniego nie sposób zaliczyć wydatków związanych z wyjazdami wakacyjnymi, skoro małoletni również z ojcem spędza tydzień w okresie wakacji.

Wysokość świadczeń alimentacyjnych jest uzależniona również od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego i należy stwierdzić, iż możliwości te w okresie od zakończenia sprawy rozwodowej w przypadku pozwanego także uległy zmianie. J. S. w chwili orzeczenia rozwodu był zatrudniony jako blacharz i uzyskiwał zarobki na poziomie około 1.600 zł netto. Natomiast aktualnie pozwany pracuje w firmie (...), a jego średnie wynagrodzenie za okres od stycznia 2023r. do lutego 2024 r. wyniosło 5.040 zł netto, co jest zgodne z zeznaniami pozwanego, który przyznał, iż jego zarobki łącznie z premiami są na poziomie około 5.000 zł. W świetle powyższego, należy stwierdzić, iż jego zarobki od rozwodu wzrosły o około 3.400 zł. W tej sytuacji zwiększenie alimentów, za okres od wniesienia pozwu o kwotę 1.050 zł należy uzna za uzasadnione. Jednocześnie należy zauważyć, iż Sąd nie podwyższył alimentów do kwoty po 1.600 zł za cały okres, albowiem od dnia 1.01.2024 r. ustalił je na kwotę po 1.100 zł miesięcznie., co oznacza podwyżkę o 550 zł W przedmiotowej sprawie nie sposób bowiem pominąć, iż od stycznia br. małoletni N. ma przyznane świadczenie pielęgnacyjne w kwocie 2.988 zł miesięcznie, w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 28.11.2003r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. 2024.323 z późn. zm.). Zgodnie z nowymi przepisami, świadczenie pielęgnacyjne przysługuje matce albo ojcu, jeżeli sprawują opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. W świetle powyższego uprawnionym jest stwierdzenie, iż świadczenie to winno być przeznaczane na zaspokojenie potrzeb powoda, które są znaczne i ponadstandardowe z racji konieczności zapewnienia wielospecjalistycznej opieki lekarskiej oraz terapeutycznej. Powyższe stanowisko jest również uzasadnione w świetle przepisu art. 135 § 3 kro, albowiem ustawodawca nie wymienia wprost świadczenia pielęgnacyjnego jako tego, które nie wpływa na zakres świadczeń alimentacyjnych, a zatem inaczej niż jest to w przypadku np. świadczenia wychowawczego (art. 135 § 3 pkt kro).

W ocenie Sądu uwzględnienie powództwa w większym zakresie było nieuzasadnione również i z tego względu, że J. S. leczy się onkologicznie i ponosi w związku z tym wydatki, tym bardziej, iż niektóre wizyty lekarskie oraz badania wykonuje prywatnie. Nie można także tracić z pola widzenia, że pozwany realizuje kontakty z synem, w trakcie których także ponosi koszty związane z jego utrzymaniem.

Matka małoletniego- M. S. wypełnia swój obowiązek alimentacyjny względem powoda przede wszystkim poprzez osobiste starania o jego utrzymanie i wychowanie, jednakże jak wynika z zebranego materiału dowodowego, uzyskuje ona dochody wyższy aniżeli pozwany, w konsekwencji jej obowiązek alimentacyjny również powinien mieć wymiar finansowy.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie cytowanych przepisów, orzeczono jak w pkt I i II wyroku.

W pkt III wyroku Sąd, w oparciu o art. 100 kpc zniósł koszty z tytułu zastępstwa adwokackiego, albowiem obie strony były reprezentowane przez fachowych pełnomocników, a powództwo zostało uwzględnione jedynie częściowo.

Z kolei w pkt IV wyroku Sąd, na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 kpc, nakazał ściągnąć od pozwanego kwotę 380 zł tytułem częściowego zwrotu nieuiszczonych kosztów sądowych.

Rygor natychmiastowej wykonalności orzeczono zgodnie z art. 333 § 1 pkt 1 kpc.

Sędzia Agnieszka Pietruszka