III RC 251/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Kole z 2023-10-30
Sygnatura akt III RC 251/22
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 30 października 2023 roku
Sąd Rejonowy w Kole III Wydział Rodzinny i Nieletnich
w składzie następującym:
Przewodniczący: Sędzia Agnieszka Skiera-Bilska
Protokolant: sekr. sąd. Patrycja Tomasik
po rozpoznaniu w dniu 30 października 2023 roku w Kole
na rozprawie
sprawy z powództwa małoletniego A. B. (1) reprezentowanego przez matkę A. B. (2)
przeciwko M. S.
o alimenty
I. Zasądza od pozwanego M. S. na rzecz małoletniego syna A. B. (1) alimenty w kwocie po 1.200 zł (jeden tysiąc dwieście złotych) miesięcznie, płatne do rąk matki małoletniego A. B. (2), do 10-go dnia każdego miesiąca wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 1 listopada 2022 r.
II. Oddala powództwo w pozostałym zakresie.
III. Znosi wzajemnie między stronami koszty zastępstwa procesowego.
IV. Odstępuje od obciążenia pozwanego nieuiszczonymi kosztami sądowymi.
V. Wyrokowi w punkcie I. nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.
Sędzia Agnieszka Skiera-Bilska
UZASADNIENIE
Pozwem nadanym w dniu 31 października 2022 r. małoletni powód A. B. (1) reprezentowany przez matkę A. B. (2) wniósł o zasądzenie od pozwanego M. S. alimentów w kwocie po 1.800 zł miesięcznie, płatnych do rąk matki małoletniego z góry do 10-go dnia każdego miesiąca poczynając od dnia wniesienia pozwu wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Jednocześnie małoletni powód wniósł o zabezpieczenie powództwa na czas trwania postępowania poprzez zobowiązanie pozwanego M. S. do zapłaty alimentów w kwocie po 1.800 zł miesięcznie, płatnych do rąk matki małoletniego z góry do 10-go dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat.
Postanowieniem z dnia 14 listopada 2023 r. Sąd udzielił zabezpieczenia i na czas trwania postępowania zobowiązał pozwanego M. S. do łożenia alimentów na rzecz małoletniego syna A. B. (1) w kwocie po 1.200 zł miesięcznie, płatne do rąk matki małoletniego A. B. (2), do 10-go dnia każdego miesiąca wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 1 listopada 2022 r., oddalając wniosek w pozostałym zakresie.
W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa ponad kwotę 700 zł i zasądzenie od powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.
Sąd ustalił, co następuje:
Małoletni powód A. B. (1) urodzony (...) w B. pochodzi z nieformalnego związku (...) i pozwanego M. S..
Matka małoletniego powoda i pozwany rozstali się w 2014 roku i od tego czasu opiekę nad małoletnim A. sprawuje wyłącznie matka.
W dniu 26 października 2021 r. postanowieniem w sprawie o sygn. akt III Nsm 100/20 Sąd Rejonowy w Kole pozbawił M. S. władzy rodzicielskiej nad małoletnim synem A., a ponadto ustalił, że kontakty M. S. z małoletnim synem A., będą się odbywać raz w miesiącu w godzinach i terminach ustalonych przez rodziców małoletniego, w miejscu zamieszkania małoletniego bez udziału osób postronnych oraz za pomocą środków porozumiewania się na odległość bez ograniczeń. Do czasu wydania wskazanego orzeczenia bezpośrednie kontakty ojca z synem były sporadyczne. Pozwany nie uczestniczył w życiu dziecka, nie ujawniał zainteresowania sprawami syna, ani tez nie współpracował z matką małoletniego w sprawach rodzicielskich. Nie brał aktywnego udziału w wychowaniu syna. Pozwany od końca 2018r. utrzymywał z synem nieregularny kontakt telefoniczny, dzwoniąc przede wszystkim w święta, w dzień dziecka i urodziny syna. Z końcem października 2021r. pozwany zaprzestał jakichkolwiek kontaktów z synem. Obecnie ojciec nie kontaktuje się z synem w ogóle, już wcześniej małoletni odmawia jakichkolwiek kontaktów z ojcem.
Od czasu rozstania rodziców małoletniego powoda, pozwany przekazywał na jego utrzymanie początkowo po 500 zł miesięcznie, obecnie na utrzymanie syna przekazuje po 700 zł miesięcznie.
Obecnie małoletni A. B. (1) ma 12 lat. Od września 2023 r. rozpoczął naukę w VI klasie Szkoły Podstawowej nr (...) w K.. W dniu 19 sierpnia 2021 r., wobec małoletniego zostało wydane orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego na okres II etapu edukacji. Małoletni powód jest objęty indywidualnym programem edukacyjno-terapeutycznym. Od mniej więcej
3-go roku życia u chłopca zaczęły pojawiać się deficyty i zaburzenia występujące w sterach komunikacji, rozwoju społecznego, występowały stereotypowe i ścisłe zainteresowania, a także manieryzmy ruchowe. W 2017 r. u małoletniego A. B. (1) zdiagnozowano zespół (...). Zgodnie z zaleceniami wskazana jest stała opieka psychologiczna, pedagogiczna oraz psychiatryczna celem wielokierunkowego stymulowania rozwoju dziecka
oraz monitorowania jego dalszego przebiegu. Małoletni powód legitymuje się orzeczeniem o
niepełnosprawności wydanym przez Miejski Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w K. z dnia 27 lipca 2022r. ważnym do dnia 31 lipca 2025 r. Małoletni powód wymaga m.in. stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, jak również udzielania pomocy osób drugich w sposób przewyższający jego normę wiekową. Obecnie małoletni powód znajduje się pod kontrolą poradni immunologicznej w B., poradni endokrynologicznej oraz poradni rehabilitacyjnej w B., a także
w ostatnim czasie poradni chirurgicznej i urologicznej w Ł.. Ponadto małoletni powód korzysta regularnie z refundowanych zabiegów rehabilitacyjnych w K. - 2-3 razy do roku, w seriach dwutygodniowych plus raz do roku wyjazd na turnus rehabilitacyjny (ostatni był w 2022 r., w 2023 r. małoletni nie został zapisany na wyjazd). Dodatkowo małoletni korzystał z prywatnych zabiegów rehabilitacyjnych w Ł., ale w ostatnim czasie ze względu na pandemię oraz wzrost kosztów zabiegi nie były realizowane. W ostatnim czasie, prawdopodobnie ze względu na niewłaściwą postawę, u małoletniego powoda wykryto żylaki na jądrze, które będzie trzeba usunąć operacyjnie. Obecnie A. zostaje pod kontrolą lekarza urologa w Ł. i jeżeli jądro będzie się prawidłowo rozwijało, nie będzie bólu, nie pojawią się inne nieprawidłowości, zabieg zostanie przeprowadzony po okresie dojrzewania.
W ciągu roku koszt prywatnych konsultacji, zabiegów, badań poziomu hormonów tarczycy co ok. 3 miesiące oraz turnusów rehabilitacyjnych to około 3.380 zł (średnio miesięcznie to kwota około 323 zł; turnus z dojazdem - 1200 zł, badania hormonów tarczycy co 3 miesiące) około 170 zł/badanie, usg tarczycy - raz na pół roku - 200 zł/badanie, wizyta u endokrynologa - co 3 miesiące - 200 zł/wizyta, dentysta - 2 razy w roku - ok. 200 zł/wizyta).
Obecnie małoletni korzysta także z doraźnej pomocy psychologa i logopedy, przy czym na ten moment pomoc w takiej formie jest bezpłatna, ponieważ zapewnia ją szkoła, do której A. uczęszcza. Dużym obciążeniem finansowym są dojazdy kilka razy w roku do B. (ok. 300 km w obie strony), czy Ł. (ok. 180 km w obie strony), jak również prywatne wizyty u innych specjalistów np. gastrolog, czy endokrynolog Dojazdy do innych miejscowości w celu kontroli powodują także niemożliwość wykonywania pracy przez matkę małoletniego, ponieważ musi ona być z synem podczas badań i zabiegów. Stan zdrowia małoletniego powoda jest ogólnie dobry, jednak A. ma bardzo słabą odporność, pozostaje pod opieką przychodni immunologicznej, endokrynologicznej, rehabilitacyjnej, urologicznej i chirurgicznej.
Średnio miesięczny koszt utrzymania małoletniego powoda to około 3200 zł, na które składają się wydatki na: wyżywienie - ok. 800 zł, odzież - średnio ok. 250 zł, obuwie – średnio ok. 250 zł, środki higieniczne/ środki czystości - ok. 50 zł, wydatki związane ze szkołą ok. 116 zł (komitet rodzicielski – 30 zł/rok, ubezpieczenie – 50 zł rok, składka klasowa - 20 zł/mies., wycieczki szkolne - 300 zł/rok, podręczniki - 100 zł/rok, przybory szkolne - 100 zł/ rok, plecak/torba - 400 zł/ rok, buty zmienne - 150 zł/rok), wizyty lekarskie, badania - średnio ok. 220 zł, leki i suplementy diety - średnio ok. 100 zł, lekcje gry na gitarze -200 zł (50 zł za lekcję); treningi piłki nożnej - 145 zł, warsztaty/kino/ teatr - 100 zł, fryzjer-30 zł, gry/książki/gazetki - ok. 70 zł, organizacja imprezy urodzinowej - ok. 67 zł (rocznie ok. 800 zł), wydatki związane z urodzinami koleżanek i kolegów- ok. 42 zł (rocznie ok. 500), koszty dojazdów (do szkoły, specjalistów, na leczenie) - średnio ok. 80 zł miesięcznie (1.000 zł rocznie), wakacje/ferie/weekendy-średnio ok. 600 zł, (rocznie ok. 7200 zł wyjazd letni ok. 3700 zł, wyjazd zimowy z wypożyczeniem nart, karnetów - ok. 3000 zł, wyjazdy weekendowe - ok 500 zł), sanatorium/ wyjazd rehabilitacyjny z dojazdem średnio 100 zł (ostatni w 2022 roku rocznie ok. 1200 zł), telefon - ok. 40 zł (abonament), kieszonkowe 40 zł, leki/ suplementy - ok. 50 zł miesięcznie.
W czasie pandemii COVIDu matka małoletniego zakupiła gitarę dla syna za 500 zł, komputer, wyposażyła pokój małoletniemu, w tym zakupiła łóżko, materac, biurko - za ok. 3000 zł, zakupiła konsolę do gry (3000 zł). W okresie 2022/2023 matka małoletniego zakupiła synowi smartwatcha, głośniki, słuchawki, myszkę do komputera, na które tylko w ostatnim roku wydała około 1000 zł.
Od czasu rozstania z pozwanym, matka małoletniego powoda wraz z synem zamieszkała w K., gdzie znajduje się jej dom rodzinny. Matka wraz z synem mieszkają obecnie w zaadaptowanym pomieszczeniu gospodarczym, mając do dyspozycji na parterze salon z aneksem kuchennymi łazienkę, a na piętrze dwa pokoje sypialniane. Na tej samej posesji, lecz w oddzielnym domu mieszkają dziadkowie macierzyści małoletniego powoda, którzy wspierają matkę w procesie opiekuńczym A..
Opłaty za mieszkanie, które obciążają matkę małoletniego powoda stanowią rachunki: za prąd około 100 zł miesięcznie (około 360-400 zł na 2 miesiące), woda około 50 zł na miesiąc, za śmieci 42 zł miesięcznie, za ogrzewanie - średnio 1000 zł miesięcznie (potrzeba 6 ton, tona od 1800 zł), Internet i tv - 150 zł miesięcznie.
Pozwany nie dokłada się do wydatków związanych z feriami, wakacjami, turnusami rehabilitacyjnymi, kosztami nieprzewidzianych badań, ani innych wydatków związanych z zaspokajaniem potrzeb małoletniego syna. Pozwany nie bierze aktywnego udziału w wychowaniu syna, a wszystkie obowiązki związane z opieką nad dzieckiem spoczywają na jego matce. To ona sprawuje codzienną i stałą opiekę nad małoletnim powodem, dba o jego rehabilitację, rozwój, zaspokaja jego potrzeby materialne i emocjonalne. Matka małoletniego powoda prowadzi własną działalność gospodarczą, zajmując się nauką języka migowego. Jej średni miesięczny dochód w 2021 roku wynosił około 8.000 zł. W 2022 r. matka małoletniego osiągnęła dochód średnio miesięcznie w wysokości około 7.000 zł. Przychody matki małoletniego powoda, o ile są w miarę regularne, o tyle przelewy na przeprowadzone kursy i warsztaty otrzymuje średnio raz na 3-4 miesiące. Matka małoletniego prowadzi warsztaty z samoobrony i w 2023 r. podjęła studia na filologii języka migowego.
Na zaspokojenie swoich podstawowych potrzeb matka małoletniego powoda przeznacza około 2200-2400 zł, w tym na wyżywienie około 800 zł, zakup odzieży obuwia - średnio około 150 zł (rocznie ok. 2000 zł), leczenie/ suplementy diety/leki - średnio około 150 zł, kosmetyczka/fryzjer - średnio około 125 zł. Ponadto matka małoletniego powoda 5-10 razy w miesiącu uczęszcza na treningi rehabilitacyjne dotyczące rozejścia mięśnia prostego brzucha po ciąży oraz operacji ginekologiczno-onkologicznej, którą przeszła w 2021 roku oraz ponownie w 2023 roku (wizyta 250 zł, USG 250 zł). Koszt jednego treningu to 90 zł. Miesięcznie na swoją rehabilitacje matka powoda wydaje ok 400-800 zł. Poza tym w ostatnim czasie A. B. (2) podjęła terapię psychologiczną, koszt jednej sesji to 150 zł, przy czym w miesiącu dochodzi do przynajmniej 4 spotkań z psychologiem, co miesięcznie daje wydatek rzędu 600-750 zł. Matka małoletniego powoda co miesiąc opłaca także składkę na swoje ubezpieczenie w wysokości 212,95 zł oraz ponosi koszty utrzymania psa, którego średni miesięczny koszt utrzymania to około 100 zł (groomer z pielęgnacją 100 zł średnio co 2 miesiące, weterynarz 2- 3 razy do roku w celu zakupu tabletek przeciwko kleszczom i na robaki, 1 raz w roku szczepienie - ok. 150 zł, zakup karmy i suplementów diety - ok. 200 zł co 3-4 miesiące). Ponadto matka małoletniego powoda, ze względu na syna i jego zainteresowanie gotowaniem, zakupiła urządzenie T. za 5.395 zł, którą to należność spłacała w ratach w wysokości po 269,75 zł miesięcznie.
W wakacje 2023 r. matka małoletniego powoda zaciągnęła kredyt na budowę domu w wysokości 530.000 zł, który będzie wypłacany transzami, obecnie rata miesięczna wynosi 1200 zł. W dniu 20 listopada 2023 r. przewidziany jest termin pobytu małoletniego w szpitalu, gdzie będzie miał zabieg na żylaki na jądrze, na pewno kilka dni będzie w szpitalu, przez okres 3 miesięcy nie będzie mógł uprawiać sportu.
Po wszczęciu postępowania komorniczego co do egzekucji alimentów zasądzonych na rzecz małoletniego A. na czas niniejszego postępowania, zostały wyegzekwowane od pozwanego wszystkie zaległości.
Dowód: dokumenty dołączone do pozwu (k.15-299), księga przychodów i rozchodów (k.352-353); zeznania świadka T. B. (e-protokół (...):01:23-00:23:16, k.372-372v); zeznania matki małoletniego A. B. (2) (e-protokół (...):24:14 -01:02:50, 00:27:35- 00:37:11, k.372v-373v,405v);
Pozwany posiada z kolejnego związku małoletnią córkę 3,5 roczną K., na utrzymanie której na podstawie wyroku Sądu Rejonowego w Słupsku w sprawie pod sygn. akt III RC 576/21 łoży alimenty w kwocie 800 zł miesięcznie. Pozwany ma 50 lat, posiada średnie wykształcenie, prowadzi działalność w zakresie szkoleń z języka migowego, formalnie jest zatrudniony w firmie Biuro (...)- (...) Centrum (...). Powyższą firmę pozwany prowadzi od 2011 roku, świadczy swoje usługi w formie on-line. Oprócz pozwanego ww. nie jest nikt zatrudniony. Po potrąceniu wszystkich kosztów pozwany z tytułu ww. działalności w latach 2020- 2022 otrzymał około 3.000 zł netto miesięcznie. Pozwany uzyskuje dochód z najmu drugiego mieszkania w B. (sąsiedniego w tym samym budynku), jest to mieszkanie (...) pokojowe w centrum. Za wynajem pokoi pozwany otrzymuje miesięcznie tytułem czynszu kwoty: 700 zł, 600 zł, 530 zł, z tego pozwany opłaca czynsz do administracji w kwocie około 408 zł miesięcznie.
Pozwany spłaca kredyt na mieszkanie w B., w którym mieszka z mamą, z czego miesięczna rata wynosi 983 zł miesięcznie, jeszcze przez około 10 lat. Mieszkanie to jest warte około 220.000 zł. Pozwany ma kredyt na dom w U., w którym mieszkał razem z partnerką – matką małoletniej córki. Mieszkanie jest od tygodnia wystawione na sprzedaż za kwotę 800.000 zł. Rata kredytu wynosi 2.860 zł miesięcznie, z czego pozwany powinien płacić połowę, a drugą połowę była partnerka – matka małoletniej córki K..
Matka pozwanego jest niepełnosprawna w stopniu znacznym, jest po udarze, nie jest sprawna fizycznie, wymaga opieki osób trzecich. Matka pozwanego ma 80 lat, udar przebywał 14 lat temu, ale z wiekiem jej stan się pogarsza. Pozwany jest jedynym opiekunem matki. Brat pozwanego jest marynarzem, w ogóle nie interesuje się matką. Matka pozwanego otrzymuje emeryturę i zasiłek pielęgnacyjny co stanowi miesięcznie kwotę 2.100 zł netto. Pozwany nie otrzymuje żadnych świadczeń na mamę. Koszty utrzymania pozwanego i jego matki obejmują wydatki na : czynsz - 408 zł miesięcznie, prąd - około 160 zł miesięcznie, gaz - około 224 zł miesięcznie (jest ogrzewanie gazowe), Internet, tv - 99 zł miesięcznie, telefon - 82 zł miesięcznie, wyżywienie 1400 zł na 2 osoby, środki czystości + ubrania na 2 osoby - 150 zł miesięcznie. Pozwany przyjmuję leki na nadciśnienie, tarczycę, H. - około 70 zł miesięcznie. Do końca roku pozwany będzie brał leki od psychiatry, których koszt to około 40 zł miesięcznie. Utrzymanie samochodu stanowi dla pozwanego wydatek około 150 zł miesięcznie (ubezpieczenie, przeglądy, serwis, naprawy w skali roku). Co 2 tygodnie pozwany ma kontakty weekendowe w S. z córką, nocują w U., co stanowi wydatek na paliwo około 300/350 zł miesięcznie ( około 240 km w 1). Pozwany ponosi opłaty bankowe za prowadzenie konta, ubezpieczenie konta w wysokości 45 zł miesięcznie. Za ZUS pozwany płaci 500 zł miesięcznie. W 2021 roku pozwany skorzystał z tarczy covidowej. Pozwany ma zaległości z bieżącym regulowaniem czynszu i kredytu oraz w związku z udzielonym zabezpieczeniem na rzecz małoletniego powoda zostało wszczęte postępowanie komornicze, gdzie dodatkowo opłata stanowi 130 zł miesięcznie. Zadłużenia pozwanego z tytułu czynszu za mieszkania stanowią kwotę około 4.400 zł.
W 2019 roku pozwany będąc w związku z matką swojej córki K., nabył wspólnie z nią nieruchomość w U.. Aktualnie przed Sądem Rejonowym w Słupsku pod sygn. akt I Ns 667/21 toczy się postępowanie w przedmiocie zniesienia współwłasności tejże nieruchomości.
Pozwany w związku ze skazaniem za groźby karalne kierowane wobec matki małoletniego wyrokiem Sądu Rejonowego w Kole z dnia 7 grudnia 2021 r. w sprawie o sygn. akt II K 341/ 21. został skreślony z listy tłumaczy języka migowego przy Sądzie Okręgowym w Bydgoszczy. Dowód: dokumenty dołączone do odpowiedzi na pozew (k.316-332), wydruki z profilu firmy pozwanego (k.346-351); zestawienie – oświadczenie pozwanego co do kosztów utrzymania i dochodów pozwanego i jego matki (k.357,379); decyzja o niepełnosprawności matki pozwanego (k.358,380); zeznania PIT (k.359-364,383-393); zawiadomienie o wysokości opłat za mieszkania (k.365-366,396-397); kopia zaświadczenia lekarskiego (k.367,381); podatkowa księga przychodów i rozchodów (k.368,382); analiza konta za mieszkania (k.369-370v,394-395); zawiadomienie o zaległości za mieszkania (k.398-399); zeznania pozwanego (e-protokół (...):01:28 – 00:27:34, 00:37:12-00:43:32 k.405-406)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych powyżej dowodów z dokumentów, zeznań świadka i zeznań stron. W całości za wiarygodne Sąd uznał zeznania świadka T. B. i matki małoletniego A. B. (2) co do sytuacji rodzinnej, bytowej, zdrowotnej i kosztów utrzymania małoletniego powoda oraz sytuacji majątkowej, zarobkowej, zdrowotnej matki małoletniego, albowiem zeznania były ze sobą wzajemnie spójne i znalazły potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym.
Zasadniczo co do wysokości ponoszonych kosztów utrzymania, sytuacji rodzinnej, bytowej, istniejącego zobowiązania alimentacyjnego Sąd podzielił zeznania pozwanego, które również znalazły potwierdzenie w przedłożonych dokumentach. Za niewiarygodne Sąd uznał zeznania pozwanego, że nie ma możliwości uzyskiwania wyższych dochodów od wskazanych podczas zeznań, albowiem pozwany posiada podobne wykształcenie jak matka małoletniego powoda, która również świadczy usługi w zakresie szkoleń z języka migowego, ma również ograniczone możliwości pracy z uwagi na opiekę nad małoletnim synem, a jest w stanie osiągnąć dochód na poziomie około 7.000 zł netto miesięcznie. Za niewiarygodne Sąd uznał zeznania pozwanego, że posiada zadłużenia na poziomie około 15.000 zł -17.000 zł, albowiem pozwany nie przedłożył żadnych dokumentów w tym zakresie, jedyne dokumenty przedłożone przez pozwanego dotyczące zaległości za opłaty za mieszkania wskazują na kwotę zadłużenia na poziomie 4.400 zł. Dodatkowo matka małoletniego powoda wskazała, że komornik wyegzekwował zaległości alimentacyjne i alimenty na małoletniego powoda na czas postępowania, są na bieżąco ściągane.
Sąd zważył, co następuje:
Na gruncie niniejszej sprawy małoletni powód zastępowany przez matkę wystąpił z żądaniem zasądzenia alimentów od pozwanego w kwocie po 1.800 zł miesięcznie począwszy od dnia wniesienia pozwu.
Stosownie do art. 133 § 1 k.r.o., rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.
W myśl zaś art. 135 § 1 i 2 k.r.o., zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Zgodnie z § 2 wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie (…) może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego. Nadto zgodnie z § 3, na zakres świadczeń alimentacyjnych nie wpływają: świadczenia z pomocy społecznej lub funduszu alimentacyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2020 r. poz. 808 i 875), podlegające zwrotowi przez zobowiązanego do alimentacji (pkt 1); świadczenia, wydatki i inne środki finansowe związane z umieszczeniem dziecka w pieczy zastępczej, o których mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (pkt 2); świadczenie wychowawcze, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2019 r. poz. 2407) (pkt 3); świadczenia rodzinne, o których mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 111) (pkt4); rodzicielskie świadczenie uzupełniające, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym (Dz. U. poz. 303) (pkt5).
Z treści ww. przepisu wynika jednoznacznie, że przy ustaleniu wysokości świadczenia alimentacyjnego na rzecz małoletniego dziecka należy wziąć pod uwagę z jednej strony usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, z drugiej strony możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Współzależność między tymi czynnikami wyraża się w tym, że usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny być zaspakajane w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości majątkowe i zarobkowe zobowiązanego. Należy przez to rozumieć dochody rzeczywiście uzyskiwane, jak również zarobki i dochody, które każdy z małżonków może i powinien uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych. Możliwości finansowych nie należy utożsamiać z faktycznie osiąganymi dochodami. Obejmują one także wysokość dochodów, które zobowiązany do alimentacji jest w stanie uzyskać przy uwzględnieniu wyuczonego zawodu, ilości i rodzaju posiadanego majątku. W normalnie funkcjonującej rodzinie działania obojga rodziców polegają na jednoczesnym wykonywaniu obowiązków zaspokojenia zarówno potrzeb konsumpcyjnych dziecka, jak i na osobistych staraniach o jego wychowanie. W przypadku kiedy dochodzi do faktycznej separacji małżonków dzieckiem zajmuje się tylko jedno z nich realizując w ten sposób w znacznym sposób obowiązek alimentacyjny.
Na usprawiedliwione potrzeby małoletniego powoda składają się głównie wydatki związane z codziennym utrzymaniem, tj. wyżywieniem, zakupem odzieży, obuwia, środków higienicznych i kosmetycznych, jak również wydatki dotyczące realizacji obowiązku szkolnego, w tym uczestnictwa w wycieczkach, a nadto związane z leczeniem, rehabilitacją udziałem w zajęciach pozaszkolnych i realizowaniem pasji. Określenie wysokości świadczeń alimentacyjnych, uwarunkowanych kosztami utrzymania (wyżywienie, odzież, leczenie) i wychowania, w odniesieniu do dzieci (pielęgnacja, opieka, dbałość o fizyczny i intelektualny rozwój) jest domeną ustaleń na podstawie dowodów ale uwzględniającą także zasady doświadczenia życiowego ( vide: Orz. SN z 29.11.1949 r. Wa.C 167/49, NP.1951, nr 2, s.52). Do kosztów utrzymania małoletniego powoda niewątpliwie należy doliczyć koszty utrzymania mieszkania - należy uwzględnić niejako ryczałtowo koszty zużycia wody, prądu, gazu (…), jednak koszt utrzymania i ogrzania mieszkania obciąża rodzica, któremu powierzono wykonywanie władzy rodzicielskiej (por wyrok : Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 23 marca 2016 r. sygn. akt I ACa 1755/15, Lex nr 2031152). W świetle powyższego i ustalonych powyżej okoliczności należy uznać, że koszty utrzymania małoletniego powoda są znaczne, niewątpliwie koszty te wynikają z zaangażowania matki małoletniego w proces prawidłowego rozwoju i leczenia, aby małoletni w jak najmniejszym stopniu odróżniał się od swoich zdrowych rówieśników. Wydatki te wynikają także z bardzo dobrej sytuacji finansowej matki małoletniego, jej przedsiębiorczości, zaradności, aby w jakim najlepszym stopniu wszystkie potrzeby małoletniego zaspokoić. Niewątpliwie wszystkie wskazane w pozwie oraz wynikające z zeznań świadka, zeznań matki małoletniego wydatki są potrzebne i niezbędne z uwagi na prawidłowy rozwój małoletniego powoda. Z całą pewnością wszystkie te wydatki przekraczają kwotę 3000 zł miesięcznie. Nie mniej wysokość świadczeń alimentacyjnych uzależniona jest także od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji. Pozwany posiada średnie wykształcenie, prowadzi firmę, która od 2011 roku świadczy usługi w zakresie języka migowego. Pozwany podał, że osiąga zarobki na poziomie około 3000 zł miesięcznie, od czego trzeba jeszcze odjąć 500 zł ZUS-u, że uzyskuje dochód z najmu mieszkania w kwocie netto 1154 zł, matka pozwanego osiąga dochód w kwocie około 2100 zł miesięcznie, że wszystkich miesięcznych zobowiązać i kosztów utrzymania pozwany wraz z matką ma na kwotę ponad 7.855 zł (vide: k.379). Niewątpliwie pozwany nie posiada możliwości z powodu posiadanego zawodu, aby podjąć pracę w innej branży, aby móc uzyskiwać dochody na poziomie pensji uzyskiwanych chociażby np. w transporcie, budowlance. Pozwany niewątpliwie ma ograniczone możliwości świadczenia usług z uwagi na opieką nad matką, nie mniej tak jak matka małoletniego powoda, może i świadczy usługi w formie on-line. Trudno uznać, że pozwany w pełnym zakresie wykorzystuje swoje możliwości zarobkowe, jeżeli porówna się je z dochodami matki małoletniego, która z tego samego tytułu osiąga dochód na poziomie 7.000 zł miesięcznie. Nie mniej branża, w której rodzice małoletniego pracują jest branżą niszową i trudno jednoznacznie i wprost przełożyć dochody matki małoletniego powoda na dochody pozwanego. Niewątpliwie praca ta zależy od osobistych umiejętności danego nauczyciela, a mając na uwadze fakt, że pozwany został skreślony z listy biegłych sądowych, pozwany nie może liczyć na dodatkowe źródło dochodu. W ocenie Sądu mając na uwadze istniejące zobowiązania pozwanego jak alimenty na córkę w kwocie 800 zł miesięcznie, spłaty kredytów hipotecznych – zaciągniętych jeszcze przed narodzinami dzieci pozwanego i wytoczenia powództwa w niniejsze sprawie – na łączną kwotę ponad 2.500 zł miesięcznie, na obecnym etapie pozwany nie jest w stanie bez uszczerbku dla swojego utrzymania łożyć kwotę wyższą na małoletniego jak 1.200 zł miesięcznie. Sąd zdaje sobie sprawę, że kwota ta nawet w połowie nie zaspokaja wszystkich niezbędnych wydatków na utrzymanie małoletniego powoda. Nie mniej podkreślić należy, że wysokość wydatków na małoletniego wynika też z możliwości majątkowych matki małoletniego, które są znaczne. Na obecnym etapie przynajmniej do czasu zakończenia postępowania o zniesienie współwłasności domu w Ustne/sprzedaży domu stanowiącego współwłasność pozwanego i matki małoletniej córki K., obciążenia finansowe pozwanego (kredyty hipoteczne 2.500 zł i alimenty w kwocie 800 zł), których wydatków w żadnym zakresie pozwany nie może ograniczyć, mogą doprowadzić do niemożności łożenia bieżących alimentów.
Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w puntach I. i II. wyroku.
Mając na uwadze wynik postępowania Sąd na podstawie art. 102 k.p.c. zniósł wzajemnie między stronami koszty zastępstwa procesowego.
Z kolei w punkcie IV. wyroku Sąd na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 102 k.p.c. odstąpił od obciążenia pozwanego nieuiszczonymi kosztami sądowymi, skoro posiada on liczne zobowiązania finansowe, a swoje siły i starania winien skoncentrować na realizacji skonkretyzowanych obowiązków alimentacyjnych względem dwójki dzieci, w tym małoletniego powoda
Ponadto, w punkcie V. wyroku Sąd zgodnie z art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c., wyrokowi w punkcie I. nadał rygor natychmiastowej wykonalności.
Sędzia Agnieszka Skiera-Bilska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Kole
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Agnieszka Skiera-Bilska
Data wytworzenia informacji: